Την Δευτέρα 26 Νοεμβρίου του έτους 2018 το ανέσπερο Φως της Αγίας Γης πλημμύρισε το Ιερό Παρεκκλήσιο του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου της Ιεράς Αρχιεπισκοπής των Πατρών.

Εκεί στον Ναό, του Αγίου Ιωάννου του θεολόγου, o πατέρας Γεώργιος Ηλιόπουλος Πρωτοπρεσβύτερος του Ιερού Ναού Αγίου Ανδρέα Πατρών και υπεύθυνος της ομάδος του Αη-Γιάννη, όλη η παρέα μας και περισσότεροι από 150 φίλοι και προσκεκλημένοι είχαν την ευλογία και την τιμή να υποδεχτούν τον Αγιοταφίτη πατέρα Ιγνάτιο Καζάκο Ηγούμενο της Ιεράς Μονής των Ποιμένων και Μπετζάλα στη Βηθλεέμ.

Ενώπιον του θερμού αυτού ακροατηρίου,  κατά πρώτον ο πατέρας Γεώργιος Ηλιόπουλος χαιρέτησε, σύστησε και ευχαρίστησε εγκαρδίως τον πατέρα Ιγνάτιο που κάθε φορά που επισκεπτόμαστε την Μονή των Ποιμένων μας αγκαλιάζει παρόλο τον φόρτο του ιερού καθήκοντός του και κατά δεύτερον ο ίδιος ο πατέρας Ιγνάτιος, εμφανώς συγκινημένος από την αγάπη και την ανταπόκριση του κόσμου του Θεού, ανέτρεξε σε μνήμες από τον πρότερο βίο του, την παιδική και την φοιτητική ζωή του στην πόλη μας και απεύθυνε χαιρετισμό σε παλαιούς γνώριμους.

Σε μια κατάθεση ψυχής μοιράστηκε το οδοιπορικό της πνευματικής του αναζήτησης μέσα στην Εκκλησία και εκμυστηρεύτηκε την θαυματουργική παρέμβαση του Κυρίου και το πνευματικό μονοπάτι που τον οδήγησε από τα έδρανα της Αγγλικής φιλολογίας να ξεκινήσει ως προσκυνητής για τους Αγίους Τόπους και έκτοτε να υπηρετεί ως ποιμενάρχης Χριστού στην μονή των Ποιμένων και στην ενορία της Μπετζάλα όπου αριθμούνται , στην τελευταία, δέκα χιλιάδες αραβόφωνοι χριστιανοί.

Μας ανέφερε, με αγάπη, τις δυσκολίες στην διακονία , όχι μόνον του λαού του Θεού, όλων των Αγιοταφιτών Πατέρων, τις οποίες οι ίδιοι θεωρούν «παράσημα και τιμή για την αγάπη του Χριστού μας», καθώς και  την αγωνία των Πατέρων  για το πρόβλημα της ελληνικής λειψανδρίας  στην Αγία Γη (οι Έλληνες χριστιανοί αποτελούν πια μόνον το 0,7% του πληθυσμού της).

Άμεσα και κατανοητά απάντησε στα θεολογικά ερωτήματα των παρευρισκομένων πιστών και τέλος μετά το πέρας της εκδήλωσης με πολύ υπομονή και αγάπη μοίρασε ευλογία και ευχές στον κάθε έναν προσωπικά.

Με την ευλογία του πατρός μας πρωτ\ρου Γεωργίου Ηλιόπουλου ευχόμαστε ο Κύριός μας να ενδυναμώνει και να στηρίζει τον πατέρα Ιγνάτιο και όλους τους Αγιοταφίτες Πατέρες στο ιερό τους έργο και να μας αξιώσει να τον απολαύσουμε πάλι μαζί μας ως αγγελιοφόρο της αγάπης Του από την Αγία Γη.

     Νεανικός μαρασμός

Το πιο σημαντικό κομμάτι της έννοιας του νεανικού μαρασμού οφείλεται κατά κύριο λόγο σε έναν καταστροφικό εγκλεισμό του νέου στο ατομικό του εγώ αποφεύγοντας την στροφή της προσοχής του προς το “εμείς” και το γενικό κοινωνικό σύνολο στην ολότητά του. Αυτή του η ηθελημένη ή αθέλητη τάση να υπερβαίνει τον εαυτό του (αυθυπέρβαση) έχει αναμφίβολα καταστροφικές συνέπειες τόσο για τον ίδιο όσο και για το κοινωνικό σύνολο. Βέβαια, θα μπορούσε κάποιος να αναρωτηθεί ότι αν δεν δούμε τις αιτίες που οδηγούν σε αυτή την προβληματική συμπεριφορά που μαστίζει τις σύγχρονες κοινωνίες πως θα φτάσουμε στην λύση και την αντιμετώπιση του φαινομένου αυτού.

Έτσι μια από τις βασικές αιτίες που οδηγούν στην παραπάνω συμπεριφορά είναι το γεγονός ότι όλους λίγο πολύ μας κατακλύζει ένας “καταναλωτικός δεσποτισμός”. Αυτό που λέμε καταναλωτική κοινωνία και εποχή της εμπορευματοποίησης. Όλα αγοράζονται και πωλούνται. Όλα έχουν μία τιμή. Αυτό μπορεί να γίνει καλύτερα κατανοητό υπό το πρίσμα των ανθρωπίνων σχέσεων, της αγάπης, της πολιτικής και του αθλητισμού. Δηλαδή έννοιες και αξίες με βαρύγδουπη αξία και αντίκτυπο σε μία κοινωνία έχουν μπολιαστεί από τον ιό της καταναλωτική τυραννίας. Αν ο νέος και ο κάθε άνθρωπος της κάθε κοινωνίας και της κάθε ηλικίας βλέπει τον συνάνθρωπό του αν όχι στον πλήρη βαθμό αλλά σε ένα πολύ μεγάλο ποσοστό ως συμφέρον την ύπαρξη και συμβίωση μαζί του, τότε ειλικρινά τι κοινωνία θεμελιώνουμε πρώτα και μετά χτίζουμε. Σίγουρα το στοίχημα πάντα κερδίζεται ή χάνεται στις νέες ευαίσθητες ηλικίες. Και αυτό θα πρέπει να αποτελεί κύρια προτεραιότητα και φροντίδα και μία υπενθύμιση προς όλους που διαχειρίζονται θέματα κοινωνικά και ψυχολογικά (π.χ. οικογένεια, εκπαιδευτικοί, πολιτικοί, θεσμικό περιβάλλον, μέλη της κοινωνίας γενικότερα). Έτσι λοιπόν στην απουσία ολοκληρωμένης πνευματικής καλλιέργειας, θρησκευτικής χριστιανικής συνείδησης, των κατάλληλων προτύπων, οι νέοι προσπαθούν να γεμίσουν το κενό της ψυχής τους με δυνατές αλλά εφήμερες συγκινήσεις. Αρέσκονται στην μουσική, τον ίλιγγο της ταχύτητας και τον κίνδυνο του απαγορευμένου. Έτσι, οι σχέσεις που δημιουργούνται σε όλο αυτό το πλέγμα των δραστηριοτήτων βασίζονται σε σαθρά θεμέλια οδηγώντας στην απογοήτευση και πολλές φορές στον κυκεώνα της απελπισίας και της απόγνωσης πολλούς νέους που δεν βρίσκουν αληθινά κάποιο ουσιώδες νόημα στην ζωή τους. Άμεση συνέπεια αυτού και κύριο χαρακτηριστικό αυτής της σύγχρονης εποχής που βιώνουμε άλλωστε είναι οι αυτοκτονίες. Ιδιαίτερα, στην περίοδο της οικονομικής κρίσης αυτό το φαινόμενο έλαβε εκρηκτικές διαστάσεις. Αυτό είναι κάτι που σίγουρα σαν κοινωνία θα πρέπει έντονα να μας προβληματίσει.

Από την άλλη πλευρά, σε πολλές περιπτώσεις ο αρνητικός ρόλος των ΜΜΕ και του διαδικτύου συμβάλλει σε αυτή την απομόνωση των νέων που δεν τους αφήνει να στραφούν στον συνάνθρωπο, να χαρούν τη ζωή, να προβληματιστούν και γενικά να δώσουν ουσία και νόημα στην ανθρώπινη ύπαρξη. Έτσι ο καθημερινός βομβαρδισμός με ειδήσεις που δρουν αρνητικά στην ψυχολογία του νέου τον κάνουν να βυθίζεται πιο πολύ στον εαυτό του. Ο φόβος απέναντι στον συνάνθρωπο που καλλιεργείται και μεταφέρεται μέσω των αρνητικών ειδήσεων που πολλές φορές βρίσκονται στο επίκεντρο των δελτίων ειδήσεων και του διαδικτύου συμβάλλουν προς την κατεύθυνση αυτή. Πόσοι συνάνθρωποί μας λένε κατηγορηματικά “Βαρέθηκα τις ειδήσεις, δεν ανοίγω καθόλου την τηλεόραση. Όλο τα ίδια και τα ίδια λένε: Εγκλήματα, πολέμους, σκοτωμούς, ληστείες, υπεξαιρέσεις, φυσικές καταστροφές”. Αν όλα αυτά επηρεάζουν την ψυχολογία ενός ενήλικα πόσο μάλλον επηρεάζουν την ευαίσθητη ψυχή ενός νέου. Την ίδια ώρα, η επί ώρες ενασχόληση των νέων με το διαδίκτυο εμποδίζει την ουσιαστική ολοκλήρωση της κοινωνικοποίησης τους. Δεν υπάρχει χρόνος για συναντήσεις, ουσιαστικές συζητήσεις με άλλους συνανθρώπους καθώς και ουσιαστικές κοινωνικές σχέσεις που θα μπορούσαν να τους βοηθήσουν σε μία σειρά από αγωνίες και προβλήματα που οι νέοι αντιμετωπίζουν. Σίγουρα το διαδίκτυο έχει λύσει πάρα πολλά. Όμως παράλληλα έχει προκαλέσει και άλλα τόσα και περισσότερα αρνητικά που θα έκαναν την εμφάνισή τους αν και τα δύο αυτά χαρακτηριστικά του διαδικτύου (θετικά και αρνητικά) έμπαιναν σε μία ζυγαριά. Έτσι στις κοινωνίες δημιουργείται αυτό που πολλοί λένε αλλοτρίωση (αποξένωση) που ιδιαίτερα στις πόλεις αλλά πλέον και στα χωριά κάνει την εμφάνισή της. Αυτή σε συνδυασμό με τους μεγάλους όγκους των πολυκατοικιών δημιουργούν την  εικόνα της θλιβερής πόλης με τους θλιβερούς κατοίκους της. Θλιβεροί όχι γιατί έχουν κάνει κάποιο κακό αλλά απλά γιατί ζουν σε αυτή την θλιβερή πόλη. Η καλημέρα είδος προς εξαφάνιση, ο καθένας περπατά σε αυτή την θλιβερή πόλη βυθισμένος στις σκέψεις και τα προβλήματά του που ούτως ή άλλως αυξάνονται και από την σύγχρονη οικονομική κρίση, την κρίση αξιών, ηθικής και πνεύματος που έχει δημιουργήσει την πρώτη. Δεν υπάρχει ουσιαστική ενασχόληση και ενδιαφέρον για τον συνάνθρωπο. Ο καθένας φαίνεται να είναι μία ατομικότητα μέσα σε μία γενικευμένη μάζα που αδιαφορεί για το σύνολο δημιουργώντας όμως έτσι μεγαλύτερα προβλήματα τόσο στο σύνολο όσο και στον εαυτό του. Αν η σκέψη και η δράση του καθενός μας δεν λάβει υπόψη της την κοινωνία σαν σύνολο και όχι σαν άτομα σε αυτή την πορεία από το ατομικό προς το γενικό, το στοίχημα έχει χαθεί. Τι θα συμβεί τότε? Το πιο πιθανό είναι να επικρατήσει ο νόμος της ζούγκλας και της επιβίωσης του καθενός εις βάρος των υπολοίπων. Θα κοιτάξει να ικανοποιήσει κάποιος το δικό του συμφέρον πρωτίστως και ύστερα βλέπουμε για τον άλλον, τον πλησίον, τον συνάνθρωπο. Αν βλέπουμε κιόλας.   

Μια άλλη πολύ σημαντική του νεανικού μαρασμού είναι η έλλειψη ενδιαφέροντος των πολιτικών και των διάφορων κοινωνικών φορέων προς τους νέους. Η πρόσφατη οικονομική κρίση ξεσκέπασε όλα τα προβλήματα αυτά στην περίπτωση της Ελλάδας. Αυτοκτονίες νέων, υψηλά ποσοστά ανεργίας, διαζύγια και μετανάστευση των νέων σε τρίτες χώρες προς αναζήτηση καλύτερων συνθηκών διαβίωσης. Είναι δυνατόν όταν επέρχεται μία τέτοια πολύ-επίπεδη καταστροφή ο νέος να μην χάνει το ενδιαφέρον του για την ζωή, τα πράγματα και τα τεκταινόμενα γύρω του, το ουσιαστικό ενδιαφέρον προς τον συνάνθρωπο; Από την άλλη πλευρά, η αδιαφορία και σε πολλές περιπτώσεις η αναλγησία των πολιτικών και των κοινωνικών φορέων απέναντι στους πολίτες και ιδιαίτερα στους νέους είναι κάτι που δεν μπορεί να κατανοηθεί εύκολα σε μία δημοκρατική κοινωνία με ιστορία, παραδόσεις, ήθη, έθιμα και μία έντονη και μακρά εκκλησιαστική θρησκευτική ορθόδοξη παράδοση (στην περίπτωση ιδιαίτερα της χώρας μας). Αυτά μεταφράζονται ως ότι η κοινωνική στήριξη για τις εγκύους είναι απούσα, οι δουλειές για τους ανέργους και νέους ανέργους είναι με το σταγονόμετρο, τα παιδιά ιδιαίτερα των φτωχών οικογενειών υποσιτίζονται,  και επιπλέον παιδιά στα σχολεία λιποθυμούν. Άλλοι συνάνθρωποί μας ψάχνουν στους κάδους των απορριμμάτων για ένα κομμάτι φαγητό ή παίρνουν τα σακουλάκια στους κάδους που κάποιοι άνθρωποι έχουν αφήσει για αυτούς.

Αλήθεια που πηγαίνουμε; Πόσο κάτω θα πέσει η ανθρώπινη ύπαρξη και αξιοπρέπεια; Αλήθεια υπάρχει ελπίδα και πραγματικό φως στο τούνελ της αβεβαιότητας, της απόγνωσης και της απελπισίας που διέπει αυτόν τον κόσμο; Είναι καθημερινά ερωτήματα που βασανίζουν τον κόσμο και τους νέους. Άραγε, οι πολιτικοί μπορούν να αποτελέσουν την λύση και την απάντηση στα παραπάνω καυτά καθημερινά ερωτήματα των πολιτών; Προς απογοήτευση πολλών, η απάντηση είναι ότι εκτός από ελάχιστες περιπτώσεις οι πολιτικοί και οι άλλοι κοινωνικοί φορείς δεν μπορούν να επιτελέσουν το έργο αυτό. Είναι η εκκλησία του Χριστού, η ορθόδοξη χριστιανική εκκλησία που μπορεί να δώσει την χαρά και την ελπίδα στους μαραζωμένους νέους. Είναι οι πνευματικοί θρησκευτικοί ορθόδοξοι ταγοί που με τον έμπρακτο θρησκευτικό ορθόδοξο βίο τους, το παράδειγμά τους, την φιλανθρωπία τους, την μαρτυρία Χριστού, την ουσιαστική αγάπη τους για το ποίμνιο μπορούν να αποτελέσουν τους φωτεινούς φάρους που θα εμπνεύσουν, θα ορθώσουν και θα ανυψώσουν τους μαραζωμένους νέους. Αυτοί έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τους πνευματικούς ταγούς της υπο-κουλτούρας που δίνουν έμφαση στα κοσμικά και στα γήινα πράγματα, στα φώτα, στη λάμψη, στη δημοσιότητα, στο θεαθήναι και στα καλά αυτού του συστήματος που κάποιοι το ονομάζουν “σοουμπίζ”. Ένα σύστημα παρεμπιπτόντως που χωρίζει τους ανθρώπους ανάμεσα σε “επώνυμους και ανώνυμους”. Αλήθεια, όλοι οι άνθρωποι δεν έχουν βαπτιστεί, δεν έχουν αποκτήσει όνομα; Δεν έχουν διαμορφωμένη προσωπικότητα, ταυτότητα και χαρακτήρα; Δεν είναι πολίτες αυτής της χώρας και πολίτες του κόσμου και της σύμπασας της δημιουργίας που σοφά δημιούργησε ο Ένας Τρισυπόστατος Θεός; Άραγε, τι βεβήλωση είναι αυτή απέναντι στο Θείο Μυστήριο του Βαπτίσματος; Οι ορθόδοξοι πνευματικοί ταγοί με τον χριστιανικό ορθόδοξο βίο τους, την αγάπη και την φροντίδα προς τους νέους, τις εύστοχες και πολύτιμες παρεμβάσεις τους πάνω σε κοινωνικά προβλήματα που ταλανίζουν τους νέους και όλους τους ανθρώπους καθώς και την ανάληψη έμπρακτων δράσεων για την επίτευξη των παραπάνω είναι δυνατόν να οδηγήσουν και οδηγούν ήδη τους νέους κοντά στην εκκλησία και στα Μυστήριά της. Οι νέοι το πλέον που χρειάζονται είναι αλήθεια και ειλικρίνεια. Και η ορθόδοξη εκκλησία και όλα τα μέλη της (κλήρος και λαός) είναι δυνατόν να προάγουν και να προσφέρουν αυτή την αλήθεια. Γιατί αυτή η αλήθεια είναι Αλήθεια Χριστού και είναι η μόνη αληθινή Αλήθεια. 

Βασίλειος Κ.

Τί θα πεί ο κόσμος; 

 Ο άνθρωπος,μετά την πτώση,αδύναμος πλέον μπροστά στην εχθρική φύση,αμέσως αισθάνθηκε την ανάγκη να δημιουργήσει μικρές και αργότερα μεγαλύτερες κοινωνίες,προκειμένου να απολαύσει τα πλεονεκτήματά της,που ήταν η σιγουριά,η ασφάλεια,η αλληλεγγύη,η αλληλοβοήθεια κ.α. Καθώς,όμως,εξελισσόταν αυτή η κοινωνικότητα άρχιζαν να ξεπροβάλλουν και κάποια μειονεκτήματα.Εδώ, θα ασχοληθούμε με ένα συγκεκριμένο που αναπτύχθηκε δειλά-δειλά,υποχθόνια θα'λεγα,ώστε κανείς δεν κατάλαβε πως τελικα μπήκε στη ζωή μας,παίζοντας σημαντικότατο ρόλο.Μια χιλιοειπωμένη πρόταση,που σίγουρα όλοι έχουμε εμπεδώσει από την τρυφερή παιδική ηλικία: <<Τι θα πει ο κόσμος;>>                 

   Θυμάμαι όταν ήμουν έφηβη,και πιστεύω όπως κάθε νέος που χαρακτηρίζεται για την επαναστατική εσωτερική φλόγα,στο άκουσμα αυτής της πρότασης έβγαζα φλύκταινες.Με βασάνιζε,με ενοχλούσε καθημερινά καθώς την άκουγα από το στόμα των γονιών μου.Αδυνατούσα να καταλάβω ποιό λόγο  είχε ο κάθε τρίτος να παρακολουθεί τις καθημερινές μου ασχολίες.Με ποιό δικαίωμα ο κόσμος μπλεκόταν στη δική μου ζωή και αναιρούσε κάτι που ο Θεός μας έδωσε,το αυτεξούσιο της πορείας μου.

   Το πόσο διαχρονική δύναμη έχει αυτή η προτασούλα το καταλαβαίνουμε από το παρακάτω απόσπασμα μιας επιστολής που έστειλε κάποιος νέος στον Άγιο Θεοφάνη τον Έγκλειστο,περίπου 200 χρόνια πριν.Αναφέρει τα εξείς: <<Παρατειρώ στον περίγυρό μου,το πως αναγκάζουν και καταπιέζουν ο ένας τον άλλον.Κανένας δεν έχει τη δική του βούληση,κανένας δεν είναι ελεύθερος.Δεν τολμάς να ντυθείς όπως θα ήθελες,να φερθείς όπως θα ήθελες,να πεις ό,τι θα ήθελες,δεν μπορείς να ξεχωρίσεις από τους υπόλοιπους.Ό,τι κάνουν επιβάλλεται από έναν άγραφο νόμο,ένα νόμο στον οποίο υποτάσσονται,ένα νόμο,ωστόσο,που κανείς δεν ξέρει πώς καθιερώθηκε,μα ούτε και πώς να τον αποφύγει.”Τι θα πει ο κόσμος”,αυτός είναι ο νόμος.”Πώ θα φανώ καλός στον κόσμο;” ,ανάλογα πρέπει κι εγώ να συμπεριφέρομαι.Μ'αυτό τον τρόπο αλληλοβασανίζονται οι άνθρωποι και φοράνε μάσκες,ανάλογα πως τους θέλει το περιβάλλον και όχι όπως πραγματικά είναι.Ε! Να ποια είναι η ελευθερία μας! Εξωτερικά ελεύθεροι φαινόμαστε κι εσωτερικά δεμένοι χειροπόδαρα! Δεμένοι από τα πάθη μας και μάλιστα της καινοδοξίας και της ανθρωπαρέσκειας.>>

Η απάντηση του Αγίου ήταν: <<Οι διαπιστώσεις σου είναι σωστές.Δεν έχω να προσθέσω τίποτα.>>

   Όταν,όμως,η ψυχή φορτωθεί από εμπειρίες,όταν η πλάτη φορτωθεί από χρόνια,ο επαναστάτης έφηβος,που μέχρι πριν λίγο κοίταζε την κοινωνία και ελάχιστα τον προβλημάτιζε η γνώμη της, αλλάζει τη σχέση του με τον κόσμο.Όχι απότομα,αλλα προοδευτικά,ασυναίσθητα...Καταλήγει δε να είναι ένα πειστό αντίγραφο των προγόνων του και με τη σειρά του να ξεστομίσει τη γνωστή φράση στους δικούς του απογόνους,αφού πρώτα ο ίδιος γίνει δέσμιος της γνώμης του κόσμου και “στριμωχτεί” στο καλούπι των ψυχαναγκασμών,φορέσει το δικό του προσωπείο,που δεν επιδέχεται αποδοκιμασία.Ζωντανό παράδειγμα η συντάκτρια αυτού του άρθρου.Κλασική απάντησή μου στην προτροπή τη μητέρας μου να στρώσω το κρεβάτι μου μήπως ένας απρόσμενος επισκέπτης το βρει ανακατεμένο ήταν: <<Μα γιατί; αφού θα ξανακοιμηθώ.Στο δικό μου δωμάτιο θα μπει ο επισκέπτης;>>

   Όταν,όμως,ήρθε η ώρα που ανέλαβα το δικό μου οικοκυριό ανάλωνα ατελείωτες ώρες καθαρίζοντας το καθαρισμένο σπίτι μήπως και σε μια ξαφνική επίσκεψη του ...κόσμου χαρακτηριστώ ως ανοικοκύρευτη.Αψηφώντας τα πληγωμένα (λόγω ψωρίασης) χέρια μου,που ενώ μάτωναν,εγώ επιμόνως βουτούσα στο νερό για να καθαρίζω και να ξανακαθαρίζω.Κάτι που ο... κόσμος δεν γνώριζε.Με το ίδιο κίνητρο,καθημερινά έπρηζα τα παιδιά μου να μαζεύουν τα παιχνίδια τους,που σκορπούσαν σ' όλο το σπίτι.Μα γιατί; Δεν ήταν ακαθαρσίες! Παιχνίδια ήταν,που δήλωναν την παρουσία νέας ζωής στο χώρο.Εδώ,ταιριάζει να αναφέρω τα εξείς λόγια του Αγίου Παϊσίου: <<Οι κοσμικοί κοιτάζουν την αυλή τους να είναι καθαρή.Το σπίτι μέσα δεν τους ενδιαφέρει αν έχει σκουπίδια.Ενώ οι πνευματικοί άνθρωποι κοιτάζουν το σπίτι μέσα να είναι καθαρό.Τους πνευματικούς δεν τους ενδιαφέρει τι θα πει ο κόσμος,γιατί ο Χριστός κατοικεί στην καρδιά τους,όχι στην αυλή.Μην κοιτάς τα έξω,την καρδιά σου να καθαρίσεις.>>

   Και όχι μόνο αυτά.Κάποιες φορές έγινα κλώνος τη μητέρας μου και ένθερμη υποστηρικτής της φράσης,απευθύνοντάς τη στην έφηβη κόρη μου,όταν ένα απόγευμα την άκουσα από το μπαλκόνι να πλησιάζει με τι φίλες της.Τα γέλια τους ηχούσαν σ' όλο το τετράγωνο! <<Τι θα πει ο κόσμος,που σ' ακούει να χαχανίζεις έτσι; Οτι δεν σε αναθρέφω σωστά και ηθικά!>> της είπα με αυστηρότητα.Η φυσιολογική αντίδρασή της μ' έκανε να σκεφτώ και να ανακαλέσω τα λόγια μου.Μα,τι κακό έκανε,αλήθεια; Ήταν απλώς χαρούμενη από τη βόλτα της με τις συνομήλικες φίλες της,με αθώα αστεία και πειράγματα η μία στην άλλη.

   Σε άλλες περιπτώσεις,ακόμα κι αν το κίνητρο των πράξεών μας κινείται σε καλοπροαίρετα πλαίσια,γεγονός είναι ότι ο κόσμος πάντα κάτι έχει να πει!

Όπως στην περίπτωση ενός φίλου,που ο Θεός με θαυματουργό τρόπο,τον ευλόγησε να αποκτήσει ένα παιδί. Ο άνθρωπος από την πολλή χαρά του,την ημέρα της βάπτισης του παιδιού,πρόσφερε πλούσια εδέσματα στη δεξίωση που ακολούθησε,τιμώντας τους καλεσμένους του.Κάποιος,λοιπόν,από τους καλεσμένους του είπε ευθρασώς: <<Τι μας πέρασες...; Για πεινάλες και πρόσφερες τόσα φαγητά;>>

   Ύστερα απ' όλα τα αναφερόμενα ένα και μοναδικό ερώτημα γεννιέται.Πρέπει να μας ενδιαφέρει η γνώμη του κόσμου; Πρέπει να ζούμε φυλακισμένοι πίσω από μάσκες ή να κάνουμε χρήση του αυτεξούσιου και της ελευθερίας,που μας χαρίστηκε από το Θεο; Δεδομένης της διαμόρφωσης της κονωνίας,για να μπορέσουμε να απαντήσουμε σ' αυτά τα ερωτήματα πρέπει να διαλέξουμε σε ποιο...”στρατόπεδο” ανήκουμε.Δύο είναι τα στρατόπεδα: α.Των κοσμικων ανθρώπων,που η ζωή τους κινείται πάνω σ' έναν άξονα νόμων και κανόνων που οι ίδιοι έχουν παγιώσει. β. Των πνευματικών ανθρώπων που η πορεία τους διαγράφεται παράλληλα με τον άξονα των εντολών του Κυρίου μας.

   Στην πρώτη περίπτωση ο άξονας ονομάζεται υποκρισία.Οι Πατέρες λένε πως υποκρισία είναι: η προσποίηση της φιλίας-μίσος κεκαλυμένο σε σχήμα φιλίας-έχθρα που εκδηλώνεται ως εύνοια- φθόνος που μιμείται το χαρακτήρα της αγάπης- υποκρισία είναι ο πλασματικός βίος των αρετών- η προσποίηση τη δικαιοσύνης- η απάτη πού έχει τη μορφή της αλήθειας- τα πάθη ντύνονται τις αρετές εξωτερικά μόνο και κυκλοφορούν.Και αυτό δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια εξαφάνιση του προσώπου γιατί ο άνθρωπος φοράει μάσκα και μάλιστα αλλάζει τη μάσκα ανάλογα με το περιβάλλον.Ο δε υποκριτής είναι σχιζοφρενής.Άλλα πιστεύει και άλλα πράττει! Άλλος είναι και άλλος φαίνεται! Ουσιαστικά είναι μια διχασμένη,αλλοτριωμένη προσωπικότητα! Τον νοιάζει το “φαίνεσθαι” κι όχι το “είναι”, το “δήθεν” κι όχι η πραγματικότητα.Επιδιώκει να δείχνει αυτό που δεν είναι κι αυτό τον κάνει αγχώδη,νευρικό,νευρωτικό,άρρωστο.Ο ίδιος βασανίζεται εσωτερικά και αργά ή γρήγορα φανερώνεται η υποκριτική του συμπεριφορά.

   Αξίζει δε, να αναφέρουμε και κάποιες μορφές υποκρισίας,που πολλές φορές ούτε που μας περνούν από το μυαλό. 1.Η πολιτική (όχι αυτή που ασκείται στη διακυβέρνηση μιας χώρας),η συμπεριφορά που σκόπιμα επιλέγουμε να μας χαρακτηρίζει προκειμένου να είμαστε αρεστοί και αποδεκτοί. Μ' αυτήν συγγενεύει και το σαβουάρ βιβρ, δηλαδή η τυπική ευγένια. 2.Οι εκτρώσεις για τις οποίες κανείς δεν αντιδρά ενώ όλοι τρέχουν να σώσουν ένα πληγωμένο ζώο στην άκρη του δρόμου. Για να μην πω ότι για χάρη του τι θα πει ο κόσμος,η ανύμφευτη νέα σπεύδει να απαλλαγεί από το έμβρυο πριν μπει στο στόχαστρο η δήθεν ηθική της. 3.Η σημερινή “λυκοφιλία” με τις ψευτοφιλοφρονίσεις. 4.Οι έπαινοι και τα “γλυψίματα”. 5.Η πλάνη ότι λέγοντας πολλά βοηθάμε τον “εν ανάγκη” αδελφό,ενώ στην ουσία θρέφουμε την κενοδοξία μας προβάλλοντας τις “γνώσεις” μας ή τη “σωφροσύνη” μας. 7.Οι περίφημοι επικήδειοι λόγοι στις κηδείες για πρόσωπα που όσο ήταν στη ζωή δεν έχαιραν και ιδιαίτερα της εκτίμησή μας. 8.Τα κριτήρια με τα οποία διαλέγουμε επάγγελμα,σύζυγο,φίλους κ.τ.λ σήμερα. Φυσικά με περισσότερη υπεριφάνεια αναφέρουμε ότι έχουμε γιο γιατρό παρά υδραυλικό ή ότι συναναστρεφόμαστε την κονωνική “αφρόκρεμα”.

   Αν αποφασίσουμε να στρατολογηθούμε σ' αυτή την κατηγορία,εύκολα αντιλαμβανόμαστε πως ο συνάνθρωπός μας γίνεται ο πιο σωστός κριτής των πράξεών μας.Ο πλησίον γίνεται η συνισταμένη,αλλά και η περιχαράκωση της ελευθερίας μας.Γιατί χωρίς αυτόν τίποτα δεν μας επιτρέπεται,αλλα και ούτε μας απαγορεύεται.Μόνο το ότι σεβόμαστε ή αδιαφορούμε για τον άλλο, αυτό μας χαρακτηρίζει ηθικό ή ανήθικο.Ο άλλος και η εκτίμησή του ειναι το κριτήριο.

   Στη δεύτερη περίπτωση,όμως,που θέλουμε να ανήκουμε στους πνευματικούς ανθρώπους τι γίνεται; Πώς πρέπει να ενεργούμε; Ο Άγιο Παϊσιος,και πάλι,αναφέρει πως: <<...αν ο άνθρωπος δεν αρνηθεί το κοσμικό πνεύμα,δηλαδή να μην σκέφτεται “πως θα τον δουν” ή “τι θα πουν γι' αυτόν” και να ντυθεί την απλότητα,τότε δεν συγγενεύει με το Θεό και τους Αγίους! Όσο κανείς κινείται με απλότητα,τόσο στρογγυλεύει,γιατί φεύγουν τα εξογκώματα των παθών.Αλλιώς,ο άνθρωπος κοιτάζει να φτιάξει έναν ψεύτικο εαυτό.Γιαυτό ας κοιτάξουμε να αγγελοποιηθούμε.>>

 Επειδή,όμως,οι δύο κόσμοι καλούνται να συνυπάρχουν,είναι πολλές οι φορές που οι πνευματικοί άνθρωποι οδηγούνται σε μια θεμιτή ή αθέμιτη (χωρίς να το πάρουν καλά-καλά είδηση) συγχώνευση με την κοσμική νοοτροπία,για διάφορους λόγους. Το κλασικό παράδειγμα και παλι η αρθρογράφος.Το να σταυροκοπηθώ περνώντας έξω από μια εκκλησία είναι αναμενόμενο (για την ώρα). Όταν,όμως,βρισκομαι σ' ένα κατάμεστο εστιατόριο με...κολονάτα ποτήρια,έτοιμη να απολαύσω ένα “γκουρμέ” πιάτο και ξεκινώ κάνοντας πρώτα το Σταυρό μου,ευχαριστώντας τον Κύριο γιαυτό,αποφεύγω να κοιτάζω γύρο μου μήπως και το βλέμα μου πέσει σε περίεργες γκριμάτσες αποδοκιμασίας. Γιαυτό και πάλι ο Άγιος Παϊσιος μας λέει ότι: <<Μερικές φορές και οι πνευματικοί άνθρωποι κινούνται επιφανειακά (φαρισαϊκα).Αυτοί δεν κοιτάζουν πώς θα πάνε στον Παράδεισο,αλλά πώς θα φανούν εδώ καλοί.Στερούνται όλες τις πνευματικές χαρές,ενώ θα μπορούσαν να ζήσουν από εδώ τον Παράδεισο.Έτσι μένουν γήινοι άνθρωποι.Προσπαθούν να ζήσουν μια πνευματική ζωή με κοσμικό τρόπο.Μέσα τους,όμως,είναι άδειοι,δεν υπάρχει Χριστός.Δυστυχώς,το κοσμικό πνεύμα έχει πολύ επιδράσει και στους πνευματικούς ανθρώπους.>>

   Λαμβάνοντας υπ' όψιν όλα τα παραπάνω καταλήγω στις εξείς συμπερασματικές σκέψεις: Αν πορευόμαστε στη ζωή μας με γνώμονα τον Θείο Λόγο.  Αν αντί για προσωπεία “φορέσουμε” την ειλικρίνεια. Αν πετάξουμε από πάνω μας την υποκρισία και τα παιδιά της,που είναι η ανθρωπαρέσκεια,η κενοδοξία,η περιαυτολογία,η ψευδοσεμνοπρέπεια (μην ξεχνάμε ότι πουθενά ο Κύριος δεν είπε τόσα “ουαί” όσα στους υποκριτές). Αν προσεγγίσουμε την αρετή της ταπεινοφροσύνης ώστε να πάψουμε να επιθυμούμε την εκτίμηση των ανθρώπων, παρά μόνο του Θεού. Τότε... Δεν θα χρειάζεται να δείχνουμε καλοί γιατί θα είμαστε πραγματικά καλοί. Δεν θα χρειάζεται να δείχνουμε σεμνοί γιατί θα είμαστε σεμνοί. Δεν θα χρειάζεται να φαινόμαστε ηθικοί γιατί θα ακτινοβολεί το πραγματικό ήθος. Δεν θα χρειάζεται να παριστάνουμε τους ευγενικούς γιατί το σαβουάρ βιβρ θα βγαίνει από μέσα μας ως φυσικό μας χάρισμα. Αλλωστε,μην ξεχνάμε: “Ο κόσμος πάντα θα έχει κάτι να πει!”

Α. Αντωνοπούλου