ΣΤΑΣΙΣ Α’
Άγγελος πρωτοστάτης, ουρανόθεν επέμφθη, ειπείν τή Θεοτόκω τό Χαίρε (γ’) καί σύν τή ασωμάτω φωνή, σωματούμενόν σε θεωρών Κύριε, εξίστατο καί ίστατο, κραυγάζων πρός αυτήν τοιαύτα.
Χαίρε, δι’ ής η χαρά εκλάμψει,
χαίρε, δι’ ής η αρά εκλείψει.
Χαίρε, τού πεσόντος , Αδάμ η ανάκλησις,
χαίρε τών δακρύων τής Εύας η λύτρωσις.
Χαίρε, ύψος δυσανάβατον ανθρωπίνοις λογισμοίς,
χαίρε, βάθος δυσθεώρητον καί Αγγέλων οφθαλμοίς.
Χαίρε, ότι υπάρχεις Βασιλέως καθέδρα,
χαίρε, ότι βαστάζεις τόν βαστάζοντα πάντα.
Χαίρε, αστήρ εμφαίνων τόν Ήλιον,
χαίρε, γαστήρ ενθέου σαρκώσεως.
Χαίρε, δι’ ής νεουργείται η κτίσις,
χαίρε, δι’ ής βρεφουργείται Κτίστης.
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.
Βλέπουσα η Αγία, εαυτήν εν αγνεία, φησί τώ Γαβριήλ θαρσαλέως. Τό παράδοξόν σου τής φωνής, δυσπαράδεκτόν μου τή ψυχή φαίνεται, ασπόρου γάρ συλλήψεως τήν κύησιν πώς λέγεις; κράζων, Αλληλούϊα.
Αλληλούϊα.
Γνώσιν άγνωστον γνώναι, η Παρθένος ζητούσα, εβόησε πρός τόν λειτουργούντα: Εκ λαγόνων αγνών, Υιόν πώς εστι τεχθήναι δυνατόν, λέξον μοι. Πρός ήν εκείνος έφησεν εν φόβω , πλήν κραυγάζων ούτω,
Χαίρε, βουλής απορρήτου μύστις,
χαίρε, σιγής δεομένων πίστις.
Χαίρε, τών θαυμάτων Χριστού τό προοίμιον,
χαίρε, τών δογμάτων αυτού τό κεφάλαιον.
Χαίρε, κλίμαξ επουράνιε, δι ‘ ής κατέβη ο Θεός,
χαίρε γέφυρα μετάγουσα τούς εκ γής πρός ουρανόν,
Χαίρε, τό τών Αγγέλων πολυθρύλητον θαύμα,
χαίρε, τό τών δαιμόνων πολυθρήνητον τραύμα,
Χαίρε, τό Φώς αρρήτως γεννήσασα,
χαίρε, τό πώς μηδένα διδάξασα.
Χαίρε, σοφών υπερβαίνουσα γνώσιν.
χαίρε, πιστών καταυγάζουσα φρένας.
Χαίρε, Ν ύμφη ανύμφευτε.
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.
Δύναμις τού Υψίστου, επεσκίασε τότε, πρός σύλληψιν τή Απειρογάμω. καί τήν εύκαρπον ταύτης νηδύν, ως αγρόν υπέδειξεν ηδύν άπασι, τοίς θέλουσι θερίζειν σωτηρίαν, εν τώ ψάλλειν ούτως. Αλληλούϊα.
Αλληλούϊα.
Έχουσα θεοδόχον, η Παρθένος τήν μήτραν, ανέδραμε πρός τήν Ελισάβετ, τό δέ βρέφος εκείνης ευθύς, επιγνόν τόν ταύτης ασπασμόν, έχαιρε! καί άλμασιν ως άσμασιν, εβόα πρός τήν Θεοτόκον.
Χαίρε, βλαστού αμαράντου κλήμα,
χαίρε, καρπού ακηράτου κτήμα,
Χαίρε, γεωργόν γεωργούσα φιλάνθρωπον,
χαίρε, φυτουργόν τής ζωής ημών φύουσα.
Χαίρε, άρουρα βλαστάνουσα ευφορίαν, οικτιρμών,
χαίρε, τράπεζα βαστάζουσα ευθηνίαν ιλασμών.
Χαίρε, ότι λειμώνα τής τρυφής αναθάλλεις,
χαίρε, ότι λιμένα τών ψυχών ετοιμάζεις.
Χαίρε, δεκτόν πρεσβείας θυμίαμα,
χαίρε, παντός τού κόσμου εξίλασμα.
Χαίρε, Θεού πρός θνητούς ευδοκία,
χαίρε, θνητών πρός Θεόν παρρησία.
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.
Ζάλην ένδοθεν έχων, λογισμών αμφιβόλων, ο σώφρων Ιωσήφ εταράχθη, πρός τήν άγαμόν σε θεωρών, καί κλεψίγαμον υπονοών Άμεμπτε, μαθών δέ σου τήν σύλληψιν εκ Πνεύματος αγίου, έφη. Αλληλούϊα.
Αλληλούϊα.
ΣΤΑΣΙΣ Β’
Ήκουσαν οι ποιμένες των Αγγέλων υμνούντων την ένσαρκον Χριστού παρουσίαν, και δραμόντες ως προς ποιμένα, θεωρούσι τούτον ως αμνόν άμωμον, εν τη γατρί Μαρίας Βοσκηθέντα, ην υμνούντες είπον,
Χαίρε, αμνού και ποιμένος μήτηρ,
χαίρε, αυλή λογικών προβάτων.
Χαίρε, αοράτων εχθρών αμυντήριον,
χαίρε, Παραδείσου θυρών ανοικτήριον.
Χαίρε, ότι τα ουράνια συναγάλλεται τη γη,
χαίρε, ότι τα επίγεια συγχορεύει ουρανοίς.
Χαίρε, των Αποστόλων το ασίγητον στόμα,
χαίρε, των αθλοφόρων το ανίκητον θάρσος.
Χαίρε, στερρόν της πίστεως έρεισμα,
χαίρε, λαμπρόν της χάριτος γνώρισμα.
Χαίρε, δι’ ης εγυμνώθη ο Άδης,
χαίρε, δι’ ης ενεδύθημεν δόξαν.
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.
Θεοδρόμον αστέρα θεωρήσαντες Μάγοι, τη τούτου ηκολούθησαν αίγλη, και ως λύχνον κρατούντες αυτόν, δι’ αυτού ηρεύνων κραταιόν άνακτα, και φθάσαντες τον άφθαστον, εχάρησαν Αυτώ βοώντες, Αλληλούϊα.
Αλληλούϊα.
Ίδον παίδες Χαλδαίων, εν χερσί της Παρθένου, τον πλάσαντα χειρί τους ανθρώπους, και Δεσπότην νοούντες αυτόν, ει και δούλου έλαβε μορφήν, έσπευσαν τοις δώροις θεραπεύσαι και βοήσαι τη Ευλογημένη,
Χαίρε, αστέρος αδύτου Μήτηρ,
χαίρε, αυγή μυστικής ημέρας.
Χαίρε, της απάτης την κάμινον σβέσασα,
χαίρε, της τριάδος τους μύστας φωτίζουσα.
Χαίρε, τύραννον απάνθρωπον εκβαλούσα της αρχής,
χαίρε, Κύριον φιλάνθρωπον επιδείξασα Χριστόν.
Χαίρε, η της βαρβάρου λυτρουμένη θρησκείας,
χαίρε, η του βορβόρου ρυομένη των έργων.
Χαίρε, πυρός προσκύνησιν παύσασα,
χαίρε, φλογός παθών απαλλάτουσα.
Χαίρε, πιστών οδηγέ σωφροσύνης,
χαίρε, πασών γενεών ευφροσύνη.
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.
Κήρυκες θεοφόροι γεγονόντες οι Μάγοι, υπέστρεψαν εις την Βαβυλώνα, εκτελέσαντές σου τον χρησμόν και κηρύξαντές σε τον Χριστόν άπασιν, αφέντες τον Ηρώδην ως ληρώδη, μη ειδότα ψάλλειν. Αλληλούϊα.
Αλληλούϊα.
Λάμψας εν τη Αιγύπτω φωτισμόν αληθείας, εδίωξας του ψεύδους το σκότος, τα γαρ είδωλα ταύτης, Σωτήρ, μη ενέγκαντά σου την ισχύν πέπτωκεν, οι τούτων δε ρυσθέντες εβόων προς την Θεοτόκον,
Χαίρε, ανόρθωσις των ανθρώπων,
χαίρε, κατάπωσις των δαιμόνων.
Χαίρε, της απάτης την πλάνην πατήσασα,
χαίρε, των ειδώλων τον δόλον ελέγξασα.
Χαίρε, θάλασσα ποντίσασα Φαραώ τον νοήτον,
χαίρε, πέτρα η ποτίσασα τους διψώντας την ζωήν.
Χαίρε, πύρινε στύλε, οδηγών τους εν σκότει,
χαίρε, σκέπη του κόσμου, πλατυτέρα νεφέλης.
Χαίρε, τροφή του μάννα διάδοχε,
χαίρε, τρυφής αγίας διάκονε.
Χαίρε, η Γη της επαγγελίας,
χαίρε, εξ ης ρέει μέλι και γάλα.
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.
Μέλλοντος Συμεώνος του παρόντος αιώνος μεθίστασθαι του απατεώνος, επεδόθης ως βρέφος αυτώ, αλλ’ εγνώσθης τούτω και Θεός τέλειος, διόπερ εξεπλάγη σου την άρρητον σοφίαν, κράζων, Αλληλούϊα.
Αλληλούϊα.
ΣΤΑΣΙΣ Γ’
Νέαν έδειξε κτίσιν, εμπανίσας ο Κτίστης, υμίν τοις υπ’ αυτού γενομένοις εξ ασπόρου βλαστήσας γαστρός, και φυλάξας ταύτην, ώσπερ ην, άφθορον, ίνα το θαύμα βλέποντες, υμνήσωμεν αυτήν, βοώντες:
Χαίρε, το άνθος της αφθαρσίας,
χαίρε, το στέφος της εγκρατείας.
Χαίρε, αναστάσεως τύπον εκλάμπουσα,
χαίρε, των Αγγέλων τον βίον εμφαίνουσα.
Χαίρε, δένδρον αγλαόκαρπον, εξ ου τέφονται πιστοί,
χαίρε, ξύλον ευσκιόφυλλον, υφ’ ου σκέπτοναι πολλοί.
Χαίρε, κυοφορούσα οδηγόν πλανωμένοις,
χαίρε, απογεννώσα λυτρωτήν αιχμαλώτοις.
Χαίρε, Κριτού δικαίου δυσώπησις,
χαίρε, πολλών πταιόντων συγχώρησις.
Χαίρε, στολή των γυμνών παρρησίας,
χαίρε, στοργή πάντα πόθον νικώσα.
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.
Ξένον τόκον ιδόντες, ξενωθώμεν του κόσμου, τον νουν εις ουρανόν μεταθέντες, διά τούτο γαρ ο υψηλός Θεός επί γης εφάνη ταπεινός άντρωπος, βουλόμενος ελκύσαι προς το ύψος τους Αυτώ βοώντας: Αλληλούϊα.
Αλληλούϊα.
Όλος ην εν τοις κάτω, και των άνω ουδόλως απήν ο απερίγραπτος Λόγος; συγκατάβασις γαρ θεϊκή, ου μετάβασις δε τοπική γέγονε; και τόκος εκ Παρθένου θεολήπτου ακουούσης ταύτα:
Χαίρε, Θεού αχωρήτου χώρα;
χαίρε, σεπτού μυστηρίου θύρα.
Χαίρε, των απίστων αμφίβολον άκουσμα;
χαίρε, των πιστών αναμφίβολον καύχημα.
Χαίρε, όχημα πανάγιον του επί των Χερουβείμ;
χαίρε, οίκημα πανάριστον του επί των Σεραφείμ.
Χαίρε, η ταναντία εις ταυτό αγαγούσα;
χαίρε, η παρθενίαν και λοχείαν ζευγνύσα.
Χαίρε, δι’ ης ελύθη παράβασις;
χαίρε, δι’ ης ηνοίχθη Παράδεισος.
Χαίρε, η κλεις της Χριστού βασιλείας;
χαίρε, ελπίς αγαθών αιωνίων.
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.
Πάσα φύσις Αγγέλων κατεπλάγη το μέγα της σης ενανθρωπήσεως έργον, τον απρόσιτον γαρ ως Θεόν, εθεώρει πάσι προσιτόν άνθρωπον ημίν μεν συνδιάγοντα, ακούοντα δε παρά πάντων ούτως; Αλληλούϊα.
Αλληλούϊα.
Ρήτορας πολυφθόγγους ως ιχθύας αφώνους ορώμεν επί σοι, Θεοτόκε; απορούσι γαρ λέγειν το πως και Παρθένος μένεις και τεκείν ίσχυσας; ημείς δε το Μυστήριον θαυμάζοντες, πιστώς βοώμεν:
Χαίρε, σοφίας Θεού δοχείον,
χαίρε, προνοίας αυτού ταμείον.
Χαίρε, φιλοσόφρους ασόφους δεικνύουσα;
χαίρε, τεχνολόγους αλόγους ελέγχουσα.
Χαίρε, ότι εμωράνθησαν οι δεινοί συζητηταί;
χαίρε, ότι εμαράνθησαν οι των μύθων ποιηταί.
Χαίρε, των Αθηναίων τας πλοκάς διασπώσα;
χαίρε, των αλιέων τας σαγήνας πληρούσα.
Χαίρε, βυθού αγνοίας εξέλκουσα;
χαίρε, πολλούς εν γνώσει φωτίζουσα.
Χαίρε, ολκάς των θελόντων σωθήναι;
χαίρε, λιμήν του βίου πλωτήρων.
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.
Σώσαι θέλων τον κόσμον ο των όλων κοσμήτωρ, προς τούτον αυτεπάγγελτος ήλθε, και ποιμήν υπάρχων ως Θεός, δι’ ημάς εφάνη καθ’ ημάς άνθρωπος; ομοίω γαρ το όμοιον καλέσας, ως Θεός ακούει; Αλληλούϊα.
Αλληλούϊα.
ΣΤΑΣΙΣ Δ’
Τείχος εί τών Παρθένων, Θεοτόκε Παρθένε, καί πάντων τών εις σέ προστρεχόντων, ο γάρ τού ουρανού καί τής γής, κατεσκεύασέ σε Ποιητής Άχραντε, οικήσας εν τή μήτρα σου, καί πάντας σοι προσφωνείν διδάξας.
Χαίρε, η στήλη τής παρθενίας.
χαίρε, η πύλη τής σωτηρίας.
Χαίρε, αρχηγέ νοητής αναπλάσεως.
χαίρε, χορηγέ θεϊκής αγαθότητος.
Χαίρε, σύ γάρ ανεγέννησας τούς συλληφθέντας αισχρώς.
χαίρε, σύ γάρ ενουθέτησας τούς συληθέντας τόν νούν,
Χαίρε, η τόν φθορέα τών φρενών καταργούσα.
χαίρε, η τόν σπορέα τής αγνείας τεκούσα.
Χαίρε, παστάς ασπόρου νυμφεύσεως.
χαίρε, πιστούς Κυρίω αρμόζουσα,
Χαίρε, καλή κουροτρόφε παρθένων.
χαίρε, ψυχών νυμφοστόλε αγίων,
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.
Ύμνος άπας, ηττάται, συνεκτείνεσθαι σπεύδων, τώ πλήθει τών πολλών οικτιρμών σου, ισαρίθμους γάρ τή ψάμμω ωδάς, άν προσφέρωμέν σοι, Βασιλεύ άγιε, ουδέν τελούμεν άξιον, ων δέδωκας ημίν, τοίς σοί βοώσιν, Αλληλούϊα.
Αλληλούϊα.
Φωτοδόχον λαμπάδα, τοίς εν σκότει φανείσαν, ορώμεν τήν αγίαν Παρθένον, τό γάρ άϋλον άπτουσα φώς, οδηγεί πρός γνώσιν θεϊκήν άπαντας, αυγή τόν νούν φωτίζουσα, κραυγή δέ τιμωμένη ταύτα.
Χαίρε, ακτίς νοητού Ηλίου,
χαίρε, βολίς τού αδύτου φέγγους.
Χαίρε, αστραπή τάς ψυχάς καταλάμπουσα,
χαίρε, ώς βροντή τούς εχθρούς καταπλήττουσα,
Χαίρε, ότι τόν πολύφωτον ανατέλλεις φωτισμόν,
χαίρε, ότι τόν πολύρρητον, αναβλύζεις ποταμόν.
Χαίρε, τής κολυμβήθρας ζωγραφούσα τόν τύπον,
χαίρε, τής αμαρτίας αναιρούσα τόν ρύπον,
Χαίρε, λουτήρ εκπλύνων συνείδησιν,
χαίρε, κρατήρ κιρνών αγαλλίασιν.
Χαίρε, οσμή τής Χριστού ευωδίας.
χαίρε, ζωή μυστικής ευωχίας,
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.
Χάριν δούναι θελήσας, οφλημάτων αρχαίων, ο πάντων χρεωλύτης ανθρώπων, επεδήμησε δι’ εαυτού, πρός τούς αποδήμους τής αυτού χάριτος, καί σχίσας τό χειρόγραφον, ακούει παρά πάντων ούτως, Αλληλούϊα.
Αλληλούϊα.
Ψάλλοντές σου τόν τόκον, ανυμνούμέν σε πάντες, ώς έμψυχον ναόν, Θεοτόκε, εν τή σή γάρ οικήσας γαστρί, ο συνέχων πάντα τή χειρί Κύριος, ηγίασεν, εδόξασεν, εδίδαξε βοάν σοι πάντας.
Χαίρε, σκηνή τού Θεού καί Λόγου.
χαίρε, Αγία Αγίων μείζων,
Χαίρε, κιβωτέ χρυσωθείσα τώ Πνεύματι.
χαίρε, θησαυρέ τής ζωής αδαπάνητε,
Χαίρε, τίμιον διάδημα, βασιλέων ευσεβών.
χαίρε, καύχημα σεβάσμιον, Ιερέων ευλαβών,
Χαίρε τής Εκκλησίας ο ασάλευτος πύργος.
χαίρε, τής βασιλείας τό απόρθητον τείχος.
Χαίρε, δι’ ής εγείρονται τρόπαια.
χαίρε, δι’ ής εχθροί καταπίπτουσι.
Χαίρε, χρωτός τού εμού θεραπεία,
χαίρε, ψυχής τής εμής σωτηρία.
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.
Ώ πανύμνητε Μήτερ, η τεκούσα τόν πάντων Αγίων αγιώτατον Λόγον (γ’), δεξαμένη τήν νύν προσφοράν, από πάσης ρύσαι συμφοράς άπαντας, καί τής μελλούσης λύτρωσαι κολάσεως τούς σοί βοώντας, Αλληλούϊα.
Αλληλούϊα.
Άγγελος πρωτοστάτης, ουρανόθεν επέμφθη, ειπείν τή Θεοτόκω τό Χαίρε (γ’) καί σύν τή ασωμάτω φωνή, σωματούμενόν σε θεωρών Κύριε, εξίστατο καί ίστατο, κραυγάζων πρός αυτήν τοιαύτα.
Χαίρε, δι’ ής η χαρά εκλάμψει,
χαίρε, δι’ ής η αρά εκλείψει.
Χαίρε, τού πεσόντος, Αδάμ η ανάκλησις,
χαίρε τών δακρύων τής Εύας η λύτρωσις.
Χαίρε, ύψος δυσανάβατον ανθρωπίνοις λογισμοίς,
χαίρε, βάθος δυσθεώρητον καί Αγγέλων οφθαλμοίς.
Χαίρε, ότι υπάρχεις Βασιλέως καθέδρα,
χαίρε, ότι βαστάζεις τόν βαστάζοντα πάντα.
Χαίρε, αστήρ εμφαίνων τόν Ήλιον,
χαίρε, γαστήρ ενθέου σαρκώσεως.
Χαίρε, δι’ ής νεουργείται η κτίσις,
χαίρε, δι’ ής βρεφουργείται Κτίστης.
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.
Ήχος πλ. δ’ Αυτόμελον
Τή υπερμάχω στρατηγώ τά νικητήρια, ως λυτρωθείσα τών δεινών, ευχαριστήρια, αναγράφω σοι η Πόλις σου, Θεοτόκε, αλλ’ ώς έχουσα τό κράτος απροσμάχητον, εκ παντοίων με κινδύνων ελευθέρωσον ίνα κράζω σοι, Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.
Περί προγαμιαίων σχέσεων
Περί προγαμιαίων σχέσεων
Στις μέρες μας έχει επικρατήσει η άποψη ότι η σχέση δύο ανθρώπων που έχουν σοβαρό σκοπό, δηλαδή αποβλέπουν στο γάμο, πρέπει να ολοκληρώνεται με την ερωτική πράξη πριν από το γάμο. Έτσι οι περισσότεροι νέοι φτάνουν στην Εκκλησία για να ευλογηθεί από το Χριστό ο γάμος τους, αφού προηγουμένως έχουν ολοκληρώσει τη σχέση τους με τη μελλοντική σύζυγό τους. Πολλές φορές μάλιστα προηγούνται του γάμου δύο ή και περισσότερες ολοκληρωμένες σχέσεις, και όχι σπάνια η γέννηση παιδιού. Πολλές φορές μαζί με το γάμο γίνεται και η βάπτιση του παιδιού που γεννήθηκε πριν από το Μυστήριο του γάμου.
Οι σεξουαλικές σχέσεις χωρίς γάμο, - που δεν είναι πάντα προγαμιαίες, αφού πολλοί θιασώτες τους δεν παντρεύονται ποτέ – μια κατάσταση προσιτή στον καθένα, ανεξάρτητα από ηλικία, κοινωνική και οικονομική κατάσταση, έχει γίνει καθεστώς στην εποχή μας. Κινηματογραφικές ταινίες, τηλεοπτικές σειρές, βιβλία, «επιστημονικές» θεωρίες, περιοδικά, σχεδόν όλοι πλέον, υποστηρίζουν την φυσικότητα, χρησιμότητα και αναγκαιότητα των ελεύθερων σχέσεων. Ο νέος που δεν έχει τέτοιες σχέσεις, λένε, κινδυνεύει ψυχικά και σωματικά, και αλίμονο αν προχωρήσουμε σε γάμο χωρίς πρώτα να γλεντήσουμε τη ζωή μας ή έστω, χωρίς να «δοκιμάσουμε» τον/την σύντροφό μας! Συζητιέται ακόμα και η εισαγωγή σχολικών μαθημάτων που θα προετοιμάζουν κατάλληλα γι’ αυτές, ώστε η ηδονή να συμβαδίζει με καλή υγεία. Όποιος, όπως η Ορθόδοξη Εκκλησία, δεν ακολουθεί αυτό το ρεύμα, χαρακτηρίζεται οπισθοδρομικός, εκτός τόπου και χρόνου, καταπιεστής, κομπλεξικός, εχθρός της ελευθερίας, της ζωής, της φύσης, του ανθρώπου, ακόμα και του Θεού!
Παράλληλα, από παντού μας προσφέρονται «σοφές» συμβουλές σχετικά με την επιτυχία στις διάφορες παραμέτρους των προγαμιαίων σχέσεων: πως θα ανακαλύψετε αν σας απατάει, πως θα τον κάνετε να ζηλέψει, πως θα τρέχουν όλοι (ή όλες) πίσω σας, πως θα κρατάτε αμείωτο το ενδιαφέρον, πως δεν θα μείνετε έγκυος, πως θα πάψετε να είστε έγκυος κ.λπ.
Έτσι, το μυστήριο του γάμου, η συζυγία, η οικογένεια, το παιδί, η παρθενία υποτιμώνται. Αντίθετα, γίνονται τρόπος ζωής και διαφημίζονται οι προγαμιαίες σχέσεις, η μοιχεία, η έκτρωση, τα αντισυλληπτικά. Με άλλα λόγια η ύλη, η σάρκα. Οι σύγχρονοι άνθρωποι, όπως τότε, επί της εποχής του Νώε, γίναμε σάρκες.
Πολλοί νέοι σήμερα, παρά την πληθωρική ελευθερία επικοινωνίας των δύο φύλων και τις χωρίς φραγμό σεξουαλικές επαφές, αισθάνονται πλήξη, κενό και τρομακτική μοναξιά, η οποία φθάνει μέχρι και την κατάθλιψη. Δυστυχώς, οι τόσοι και τόσοι «ερωτικοί σύντροφοι» δεν κατορθώνουν να διώξουν την ερημιά της ψυχής τους. Πολλοί είναι οι ψυχολόγοι, ψυχίατροι, παιδαγωγοί και κυρίως οι εξομολόγοι, που κατά τις επαφές με τους νέους αυτούς, διαπιστώνουν τα φοβερά ψυχικά τραύματά τους, τις ποικίλες νευρώσεις, τον μαρασμό, την αηδία και όλες τις παρενέργειες, που προκαλούνται στον χώρο της ψυχής από τις εφήμερες ερωτικές σχέσεις, που δυστυχώς πολλές φορές θέτουν την σφραγίδα τους σε ολόκληρη την μετέπειτα ζωή.
Στην εποχή μας έχει αφεθεί πλήρης ελευθερία στις σχέσεις των δύο φύλων και μάλιστα από πολύ νωρίς, με τον σκοπό να μην δημιουργούνται προβλήματα και προπαντός να αποφεύγονται τα λεγόμενα κόμπλεξ. Όμως τα κόμπλεξ αυτά όχι μόνο δεν περιορίστηκαν αλλά έγιναν περισσότερα και μεγαλύτερα.
Πολλοί είναι εκείνοι που διερωτώνται αν είναι αμαρτία η ολοκλήρωση της σχέσης πριν από το γάμο. Η απάντηση, σύμφωνα με τη διδαχή του Χριστού, η οποία δεν αλλάζει κατά τις εποχές, είναι οπωσδήποτε καταφατική. Εφόσον δεν έχει τελεστεί το μυστήριο του γάμου, η ερωτική πράξη είναι αμαρτία και – όσο κι αν είναι σκληρός ο λόγος – δεν διαφέρει καθόλου από την πορνεία. Το χειρότερο όμως είναι ότι στις μέρες μας υπάρχει τέτοια άμβλυνση των συνειδήσεων ώστε, οι προγαμιαίες σχέσεις όχι μόνο δεν θεωρούνται αμαρτία, αλλά κρίνονται σαν μια κατάσταση φυσιολογική και σχεδόν απαραίτητη εμπειρία προ του γάμου. Μερικοί προβάλλουν το επιχείρημα ότι εφόσον υπάρχει αγάπη σε μια σχέση δεν είναι δυνατόν να υπάρχει αμαρτία. Ξεχνούν ότι αυτή η «αγάπη» έχει ως ρίζα την αγάπη του εαυτού μας και την ηδονή. Το ένστικτο της σωματικής επιθυμίας το μόνο που επιδιώκει είναι η ικανοποίηση όσο πιο γρήγορα γίνεται. Άμεσα και επιτακτικά, τόσο που ούτε η φρόνηση ούτε η ευθύνη προλαβαίνουν να λειτουργήσουν. Είναι πολύ δύσκολο να πεισθεί ο άνθρωπος που πιστεύει μόνο σε ο,τι αισθάνεται, για το πόσο μεγάλη ζημιά φέρνει στην ψυχή η αμαρτία. Μόνο όταν οι συνέπειες της φανερωθούν με διάφορους τρόπους, υπάρχει η περίπτωση να έρθει σε συναίσθηση. Και βέβαια, ο Χριστός περιμένει πάντοτε τη μετάνοιά μας.
Η Εκκλησία διδάσκει ότι οι προγαμιαίες σχέσεις δεν βοηθούν σε μια αληθινή αγάπη. Όμως, αν κάποιοι νέοι άνθρωποι, από ανθρώπινη αδυναμία, βρεθούν σε μια τέτοια κατάσταση και καταφύγουν στον πνευματικό, ο πνευματικός με πολλή αγάπη τους δέχεται και τους συγχωρεί όταν μετανοούν, διότι η Εκκλησία είναι μητέρα. Δεν διώχνει κανένα, δεν θέλει να τιμωρεί κανένα. Η Εκκλησία αγαπάει πολύ και τα παιδιά αυτά τα οποία λόγω της ανωριμότητάς τους κάνουν πράγματα που δεν πρέπει να κάνουν. Τα δέχεται και τα βοηθάει να ξεπεράσουν αυτές τις καταστάσεις.
Ο ιερός Χρυσόστομος πολλές φορές προτρέπει τους γονείς να οδηγούν σε νεανική ηλικία τα παιδιά τους στον γάμο ώστε να φθάνουν στο μυστήριο αγνά και καθαρά. Λέει ο άγιος Ιωάννης: «τίποτε δεν στολίζει τόσο την ηλικία αυτή όσο το στεφάνι της σωφροσύνης και το να προσέλθει ο νέος στο γάμο καθαρός από κάθε ασέλγεια. Όταν η ψυχή δεν έχει σχεδιάσει την πορνεία πριν από το γάμο, και δεν είναι διεφθαρμένη, όταν ο νέος έχει γνωρίσει μόνο τη γυναίκα που ενώθηκε με το γάμο μαζί της, τότε και η γυναίκα του θα του είναι πολύ αγαπητή. Όταν οι νέοι βαδίζουν προς το γάμο με τέτοια προσοχή, τότε και οι έρωτες θα είναι θερμότεροι, και η συμπάθεια γνησιότερη και η αγάπη πιο καθαρή. Αλλά αυτό που γίνεται σήμερα δεν είναι γάμος, αλλά απλώς συναλλαγή χρημάτων και γλέντι. Διότι όταν ο νέος είναι διεφθαρμένος και πριν από το γάμο, και μετά το γάμο προσέχει πάλι ξένη γυναίκα, ποιο το όφελος από το γάμο;»
Ο μακαριστός γέροντας Παΐσιος έλεγε, με το ίδιο πατερικό πνεύμα: «καλό είναι ο αρραβώνας να μη διαρκεί πολύ, και ο νέος να προσπαθήσει, στο διάστημα που θα μεσολαβήσει μέχρι το γάμο, να βλέπει την κοπέλα σαν αδελφή του και να τη σέβεται. Αν αγωνισθούν και οι δύο φιλότιμα να διατηρήσουν την παρθενία τους, τότε στο μυστήριο του γάμου θα λάβουν πλούσια τη χάρη του Θεού».
Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος ρίχνει μεγάλη ευθύνη στους γονείς για τις σαρκικές αμαρτίες των παιδιών, διότι στην εποχή του τα παιδιά είχαν στενότερη σχέση με τους γονείς τους. Όμως και στην εποχή μας είναι μεγάλη η ευθύνη των γονιών, γιατί πολλές φορές οι γονείς σήμερα θεωρούν εντελώς φυσιολογικό να έχουν ολοκληρωμένες σχέσεις τα παιδιά προ του γάμου. Ιδιαίτερα από τη στιγμή που γίνεται ο αρραβώνας οι γονείς επιμένουν να συγκατοικήσουν οι αρραβωνιασμένοι. Υπάρχουν μάλιστα και περιπτώσεις που ο ίδιος ο πατέρας οδηγεί το γιό του στην αμαρτία, για να βεβαιωθεί πως είναι φυσιολογικός! Ενώ άλλοι προσφέρουν στα παιδιά τους ως δώρο γενεθλίων μια επίσκεψη σε πορνείο! Τι θα έλεγε άραγε ο άγιος Ιωάννης αν ζούσε στις μέρες μας;
Όταν ένας πνευματικός συζητά με ένα σημερινό νέο για το θέμα των προ του γάμου σχέσεων, ακούει διάφορα επιχειρήματα που δήθεν συνηγορούν στο ότι είναι φυσικό να υπάρχει ολοκληρωμένη σχέση πριν τελεστεί το μυστήριο του γάμου.
Ένα από τα βασικά επιχειρήματα των νέων ανθρώπων είναι ότι πριν κάνει κάποιος την οριστική επιλογή της συντρόφου του είναι καλό να την έχει γνωρίσει από κάθε άποψη. Βέβαια η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική. Η ερωτική πράξη δεν προσφέρει την πραγματική γνωριμία της συντρόφου, αλλά είναι μια ψευδαίσθηση που κρύβει την πραγματικότητα. Διότι δίνεται σχεδόν αποκλειστικά η βαρύτητα στο ερωτικό στοιχείο και όχι σε ολόκληρη την προσωπικότητα του ανθρώπου. Απόδειξη είναι ότι, παρά το γεγονός της ερωτικής πράξεως, αργότερα μέσα στο γάμο ανακαλύπτει κανείς χαρακτηριστικά του ή της συζύγου που ούτε καν είχε φανταστεί προ του γάμου.
Ο Αρχιμανδρίτης Γεώργιος Καψάνης λέει:
«Η Εκκλησία μας πίστευε πάντοτε ότι για να προχωρήσουν οι άνθρωποι σε μία πλήρη σωματική ένωση, πρέπει να εκπληρώνονται κάποιες σπουδαίες προϋποθέσεις. Και αυτό γιατί η σωματική ένωση είναι η στενότερη ένωση μεταξύ των ανθρώπων (και έσονται οι δύο εις σάρκα μίαν) και γιατί ο ένας άνθρωπος δίνει στον άλλο άνθρωπο ό,τι κρυφιώτερο και ό,τι ιερότερο έχει. Για να μπορέσει όμως ο ένας νέος να δώσει σε μια νέα ή μια νέα σε ένα νέο αυτό το ιερώτερο που έχει, πρέπει να υπάρχει πρώτον αληθινή αγάπη και δεύτερον η ευλογία του Θεού. Νομίζουν οι νέοι ότι έχουν αληθινή αγάπη•και άρα μπορούν να προχωρήσουν. Μα, αληθινή αγάπη δεν μπορείς να έχεις αν δεν πάρεις την ευθύνη του άλλου ανθρώπου. Εάν δεν αποφασίσεις να ζήσης μαζί του για όλη σου τη ζωή. Όσο δεν το αποφασίζεις αυτό, δεν παίρνεις την ευθύνη του άλλου ανθρώπου γιατί δεν είσαι βέβαιος ότι τον αγαπάς. Μα μπορεί κανείς να προχωρήσει σε μια τόσο υπεύθυνη πράξη, να ενωθούν δύο άνθρωποι, χωρίς την ευλογία του Θεού και της Εκκλησίας;»
Επιπλέον δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι η ερωτική πράξη παραχωρήθηκε από τον Θεό στον άνθρωπο για δύο λόγους: πρώτον ως παρηγορία των συζύγων, για την οδύνη που προξενεί ο θάνατος, με την τεκνοποίηση. Γράφει σχετικά ο ιερός Χρυσόστομος: «επειδή με την παρακοή επήλθε η αμαρτία και κατά τη θεία απόφαση οι άνθρωποι έγιναν θνητοί, γι’ αυτό ο πάνσοφος Θεός, κατά τη σοφία Του, συγκατέβη να αυξηθεί το ανθρώπινο γένος με τη συνουσία, φροντίζοντας έτσι για τη διαιώνισή του. Αφότου λοιπόν έγιναν θνητοί οι άνθρωποι, ήταν πολύ μεγάλη παρηγοριά η γέννηση και η διαδοχή των παιδιών». Δεύτερον: η ερωτική πράξη δόθηκε ως βοήθεια για τη δυνάμωση της αγαπητικής σχέσης του ζεύγους και την αντιμετώπιση των δυσκολιών της οικογενειακής ζωής. Προ του γάμου όμως κανένας από τους παραπάνω λόγους δεν υφίσταται.
Όσο για το θέμα της τεκνοποιήσεως, αυτή είναι σε τέτοιο βαθμό ανεπιθύμητη προ του γάμου ώστε, αν παρά τις λαμβανόμενες προφυλάξεις συμβεί, να καταφεύγουν οι συνδεόμενοι σε μια πολύ μεγαλύτερη αμαρτία για να την αποφύγουν: την έκτρωση. Σκοτώνουν δηλαδή το εξώγαμο και αβάπτιστο παιδί τους.
Ο π. Βασίλειος Μπακογιάννης υπογραμμίζει ότι αληθινός ήρωας είναι ο αγνός:
«Το να μη μοιχεύεις είναι δύσκολο, ιδιαίτερα σήμερα. Και ποιος είναι ήρωας; Εκείνος που κάνει τα εύκολα ή τα δύσκολα; Εκείνος που αντιστέκεται στην αμαρτία ή αυτός που παρασύρεται από την αμαρτία; Εκείνος που νικά το πάθος ή εκείνος που νικιέται απ’ αυτό; Εκείνος δηλαδή που εφαρμόζει το θείο νόμο ή εκείνος που τον περιφρονεί; Ασφαλώς ήρωας είναι εκείνος που αντιστέκεται στην αμαρτία που νικά τα πάθη, την ηδονή».
«Το όχι είναι μια μικρή λέξη, αλλά πόση δύναμη χρειάζεται γι’ αυτήν!» (Αννίβας)
Ο Γάλλος Ακαδημαϊκός Jean Guitton επισημαίνει στο Le Figaro (5 Μαρ ’74) ότι η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση δεν είναι απαραίτητη:
«Ευτυχώς, δεν είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε το μηχανισμό της οράσεως για να βλέπουμε, ούτε το μηχανισμό της πέψεως για να φάμε ένα καλό γεύμα, ούτε, ακόμη λιγότερο, είναι απαραίτητη η γνώση του μηχανισμού της αναπαραγωγής για να έρχονται νέοι άνθρωποι στον κόσμο. Και στην εποχή μας όπου οι επιστημονικές γνώσεις προσφέρονται από τα μαθητικά χρόνια εκπλήσσεται κανείς που η ανθρωπότητα έχει κατορθώσει να αναπαράγεται σε τόσο μεγάλη έκταση, χωρίς να έχει παρακολουθήσει μαθήματα για τα σπερματοζωάρια».
Με ωραίες εικόνες ένας συγγραφέας συμβουλεύει την εγκράτεια σ’ ένα νέο:•(Walter Trobisch, Αγάπησα ένα κορίτσι, εκδ. Έλαφος, Αθήνα 1980, σ. 23):
«Θέλεις ν’ αποδείξεις, πως δεν είσαι ανθρωπάκι, δηλαδή μονάχα ένα σωματικά ανεπτυγμένο αρσενικό ζώο; Μάθε, όπως οι οδηγοί, να κρατάς γερά τα φρένα και το τιμόνι. Όσο για το γκάζι, είναι εύκολο να το χρησιμοποιήσεις. Όχι ν’ αφεθείς να παρασύρεσαι, μα να αυτοκυριαρχείσαι, αυτός είναι δείγμα ανδρισμού. Ακόμη και στο γάμο θα σου χρειαστεί η εγκράτεια, όταν ένας απ’ τους δύο σας είναι βαρύθυμος ή άρρωστος, ή σαν χρειαστεί να χωριστείτε για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα. Όσο περισσότερο συνηθίζεις τη σεξουαλική εγκράτεια, τόσο αυξάνει η ικανότητά σου ν’ αγαπάς με την καρδιά σου και να προσέχεις αυτό που αποκαλύπτει την ψυχή μιας κοπέλας• ένα χαμόγελο, ένα βλέμμα, μια κίνηση του χεριού, μιαν απόχρωση στον τόνο της φωνής. Είναι απαλή μουσική όλα αυτά και χρειάζεται άσκηση, για να μπορείς να τ’ ακούσης. Θα τα νοιώθεις όμως ευκολότερα, αν χαμηλώνεις περισσότερο τα τύμπανα».
Ο ίδιος συγγραφέας τονίζει ότι είναι στο χέρι μας να αποκρούουμε τους σαρκικούς πειρασμούς: «Δεν μπορεί να ξεφύγεις αυτές τις σκέψεις και τα αισθήματα, όπως δεν μπορείς να εμποδίσεις τα πουλιά να φτερουγίζουν πάνω απ’ το κεφάλι σου. Μπορείς όμως, βέβαια, να εμποδίσεις τα πουλιά να κτίσουν τη φωλιά τους πάνω στα μαλλιά σου.» (Αγάπησα ένα κορίτσι, εκδ. Έλαφος, Αθήνα 1980, σ. 10)
Κάποιο πνευματικό τέκνο του π. Επιφανίου Θεοδωροπούλου σημειώνει:
«Θυμάμαι την ακόλουθη συζήτησι με τον Γέροντα, όταν ήμουν υποψήφιος φοιτητής:
- Πάτερ, ένας συνυποψήφιος στο φροντιστήριο, στις συζητήσεις μας, από δώ το φέρνει, από κεί το πάει, όλο με παροτρύνει να βρω φιλενάδα. Βέβαια δεν με επηρεάζει, αλλά με ενοχλεί. Τι να του πω για να σταματήσει;
- Έχει αδελφή ο φίλος σου;
- Έχει, πάτερ.
- Πες του: Εντάξει! Θα μου κάνης όμως ένα χατίρι. Με ξέρεις τι καλό παιδί είμαι. Θα μου δώσεις, λοιπόν, για ένα βράδυ την αδελφή σου. Πες του έτσι και βλέπουμε στη συνέχεια.
Την άλλη μέρα έθεσα σε άμεση εφαρμογή το σχέδιο του Γέροντα. Ο φίλος άρχισε τα συνηθισμένα του.
- Λοιπόν, φίλε μου, του είπα, τι να ψάχνω να βρω φιλενάδα; Δεν μου δίνεις γι’ απόψε την αδελφή σου και μετά βλέπουμε;
Ο φίλος τραβήχθηκε προς τα πίσω σοκαρισμένος! Κι αμέσως αντέδρασε:
- Όχι, ρε, και την αδελφή μου! Τι το περάσαμε;
- Γιατί όχι την αδελφή σου; απάντησα εγώ. Μήπως και η άλλη, την οποία θες να βρω, δεν είναι αδελφή ή κόρη κάποιου; Γιατί την αδελφή του άλλου τη θέλεις για να διασκεδάσεις και τη δική σου την προστατεύεις; Βλέπεις ότι είσαι λάθος;
Από τότε ο φίλος σφίγγα περί φιλενάδας!» (Ιερ. Ησυχαστ. Κεχαριτωμένης Θεοτόκου, Υποθήκες Ζωής, Αθήναι 1998, σ. 143)
Ο άνθρωπος δεν ήρθε στον κόσμο για να «σκοτώνει την ώρα του», για να «περνά καλά». Τι ρηχή ενοχλητική ευχή είναι τούτη που συνεχώς ακούμε γύρω μας, παντού. Να περνάς καλά! Περνάω καλά μαζί του… Ανυπόφορα άδειο, λίγο, θλιβερό. Παραπέμπει σε γλέντια, ψώνια, γέλια, διασκεδάσεις, ευκολίες, περιστασιακούς έρωτες, παρέες χωρίς φιλία, ταξίδια για περισπασμό και στα μαγαζιά της πόλης, και σε όλα τα μπιχλιμπίδια τα αναλώσιμα που αγωνίζονται να κουκουλώσουν τη συναίσθηση. Άλλο το να «περνάς καλά» και άλλο το να «είσαι καλά». Όταν είσαι καλά, περνάς πράγματι καλά παντού. Δε χρειάζεσαι το διάκοσμο, ούτε την κοινωνική καταξίωση για να είσαι γεμάτος. Αντιθέτως, όταν είσαι καλά, τούτος ο διάκοσμος και τούτη η καταξίωση καταντούν δυσφορία και ενόχληση. Το επουσιώδες δεν υποφέρεται όσο προχωράς, έστω και με βήματα χελώνας, προς το ουσιώδες.
Ο άνθρωπος δεν έρχεται στον κόσμο για να περνά καλά, αλλά για να ζει με νόημα. Και το νόημα τούτο μπορεί ίσως να περνά από τη θλίψη, το κόπο, τη φρίκη, την ήττα, τη στέρηση, αλλά, παρ’ όλα αυτά, ανταμείβει με πληρότητα και ψυχική ισορροπία τους πιστούς. Ο Γέρων Παΐσιος έλεγε πως οι πολλές ευκολίες της σύγχρονης ζωής έκαναν δύσκολη τη ζωή του ανθρώπου. Όχι το εύκολο δεν είναι πάντα καλό. Αντιθέτως.
Ναι, είναι δύσκολο το ουσιαστικό και το αληθινά καλό, αλλά δε γίνεται αλλιώς. Μπορεί η παιδεία, η κοινωνία, οι ρυθμοί της σύγχρονης ζωής και η εμπορευματοποίηση των αξιών, η παγκοσμιοποίηση, η ισοπέδωση, το χαμηλό επίπεδο της τηλεόρασης, οι σκοτεινές δυνάμεις και όλα όσα κατηγορούμε για την κακοδαιμονία μας να μη βοηθούν, αντίθετα παγιδεύουν, ξεστρατίζουν, μπερδεύουν τη στάση ζωής μας. Όμως δεν είναι τωρινό φαινόμενο όλα αυτά τα αντίξοα. Πάντα το ωραίο, το αληθινό, το ουσιώδες ήταν δυσπρόσιτο.
Τελειώνουμε με αποσπάσματα από ένα βιβλίο της Μάρω Βαμβουνάκη (Ο παλιάτσος κι η Άνιμα, εκδ. Ψυχογιός, 2008):
«Όταν νέα παιδιά, λυπημένα και τρομαγμένα από την ερημιά της ίδιας τους της νιότης, παραπονιούνται και ρωτούν τι να κάνουν για να βρουν τη δυσεύρετη αγάπη, το μόνο που έχω να τους πω είναι να ομορφύνουν πλουτίζοντας τον εαυτό τους. Να δουλέψουν την προσωπικότητά τους. Να γίνουν μαγνήτες ενδιαφέροντος επειδή θα είναι οι ίδιοι ενδιαφέροντες. Η πραγματική, δική σου αγάπη ας είναι η εξαίρεση στο δήθεν κανόνα που κυκλοφορεί: «δεν υπάρχουν αγάπες σήμερα». Ας φτιάξουν, λοιπόν εκείνοι που ζητούν βαθιές αγάπες πρώτα τη σχέση τους με τα δικά τους αισθήματα. Ας σμιλέψουν το χαρακτήρα και το πνεύμα τους. Να ομορφύνουν το βλέμμα τους. Όχι με ρίμελ και σκιές μακιγιάζ, αλλά με τον εσωτερικό κόσμο, τον ώριμο, τον σαγηνευτικό. Αναλώσιμα πλάσματα που προτείνουν οι διαφημίσεις σημαίνει πλάσματα σύντομης χρήσης και όχι δέσμευσης. Σώματα και όχι ψυχές. Πως μπορεί να ευτυχήσει η ψυχή σου όταν εσύ το μόνο που προσφέρεις είναι το σώμα σου; Ας δώσουν σχήμα στο είναι τους, ώστε από ασχημάτιστο, άσχημο, να γίνει ωραίο, γιατί μόνο το ωραίο μαγνητίζει. Όταν κάποιος μου παραπονιέται: «δε βρίσκω την αγάπη πουθενά», τον ρωτώ: «μα είσαι αξιαγάπητος;». Ακούγεται σκληρό, όμως δεν έχω τίποτα άλλο να προτείνω. Κανένας δε μας χρωστάει ούτε καν την προσοχή του αν δεν είμαστε αξιοπρόσεχτοι. Πόσο μάλλον την αγάπη του. Κι επειδή η αγάπη είναι θαύμα, πρέπει και το θαύμα να σου ανήκει. Να το αξίζεις δηλαδή. Το να χτίσεις εαυτό είναι έργο δύσκολο. Αλλά και συναρπαστικό. Αλλά και μονόδρομος. Δεν υπάρχεις αλλιώς. Ούτε μπορείς να αγαπάς αλλιώς».
Βιβλιογραφία
Δημητριάδου Μαρία, Το σώμα του Χριστού και ο κήπος των τέρψεων, Κείμενα –μαρτυρίες για τις προγαμιαίες σχέσεις, Εκδόσεις Εγρήγορση.
Ιερομονάχου Γρηγορίου, Το μυστήριο του γάμου. Κοινωνία αγάπης, Εκδόσεις «Ενωμένη Ρωμηοσύνη», Θεσσαλονίκη 2010.
Βαμβουνάκη Μάρω, Ο παλιάτσος και η Άνιμα, Εκδόσεις Ψυχογιός, Αθήνα 2008.
Στις μέρες μας έχει επικρατήσει η άποψη ότι η σχέση δύο ανθρώπων που έχουν σοβαρό σκοπό, δηλαδή αποβλέπουν στο γάμο, πρέπει να ολοκληρώνεται με την ερωτική πράξη πριν από το γάμο. Έτσι οι περισσότεροι νέοι φτάνουν στην Εκκλησία για να ευλογηθεί από το Χριστό ο γάμος τους, αφού προηγουμένως έχουν ολοκληρώσει τη σχέση τους με τη μελλοντική σύζυγό τους. Πολλές φορές μάλιστα προηγούνται του γάμου δύο ή και περισσότερες ολοκληρωμένες σχέσεις, και όχι σπάνια η γέννηση παιδιού. Πολλές φορές μαζί με το γάμο γίνεται και η βάπτιση του παιδιού που γεννήθηκε πριν από το Μυστήριο του γάμου.
Οι σεξουαλικές σχέσεις χωρίς γάμο, - που δεν είναι πάντα προγαμιαίες, αφού πολλοί θιασώτες τους δεν παντρεύονται ποτέ – μια κατάσταση προσιτή στον καθένα, ανεξάρτητα από ηλικία, κοινωνική και οικονομική κατάσταση, έχει γίνει καθεστώς στην εποχή μας. Κινηματογραφικές ταινίες, τηλεοπτικές σειρές, βιβλία, «επιστημονικές» θεωρίες, περιοδικά, σχεδόν όλοι πλέον, υποστηρίζουν την φυσικότητα, χρησιμότητα και αναγκαιότητα των ελεύθερων σχέσεων. Ο νέος που δεν έχει τέτοιες σχέσεις, λένε, κινδυνεύει ψυχικά και σωματικά, και αλίμονο αν προχωρήσουμε σε γάμο χωρίς πρώτα να γλεντήσουμε τη ζωή μας ή έστω, χωρίς να «δοκιμάσουμε» τον/την σύντροφό μας! Συζητιέται ακόμα και η εισαγωγή σχολικών μαθημάτων που θα προετοιμάζουν κατάλληλα γι’ αυτές, ώστε η ηδονή να συμβαδίζει με καλή υγεία. Όποιος, όπως η Ορθόδοξη Εκκλησία, δεν ακολουθεί αυτό το ρεύμα, χαρακτηρίζεται οπισθοδρομικός, εκτός τόπου και χρόνου, καταπιεστής, κομπλεξικός, εχθρός της ελευθερίας, της ζωής, της φύσης, του ανθρώπου, ακόμα και του Θεού!
Παράλληλα, από παντού μας προσφέρονται «σοφές» συμβουλές σχετικά με την επιτυχία στις διάφορες παραμέτρους των προγαμιαίων σχέσεων: πως θα ανακαλύψετε αν σας απατάει, πως θα τον κάνετε να ζηλέψει, πως θα τρέχουν όλοι (ή όλες) πίσω σας, πως θα κρατάτε αμείωτο το ενδιαφέρον, πως δεν θα μείνετε έγκυος, πως θα πάψετε να είστε έγκυος κ.λπ.
Έτσι, το μυστήριο του γάμου, η συζυγία, η οικογένεια, το παιδί, η παρθενία υποτιμώνται. Αντίθετα, γίνονται τρόπος ζωής και διαφημίζονται οι προγαμιαίες σχέσεις, η μοιχεία, η έκτρωση, τα αντισυλληπτικά. Με άλλα λόγια η ύλη, η σάρκα. Οι σύγχρονοι άνθρωποι, όπως τότε, επί της εποχής του Νώε, γίναμε σάρκες.
Πολλοί νέοι σήμερα, παρά την πληθωρική ελευθερία επικοινωνίας των δύο φύλων και τις χωρίς φραγμό σεξουαλικές επαφές, αισθάνονται πλήξη, κενό και τρομακτική μοναξιά, η οποία φθάνει μέχρι και την κατάθλιψη. Δυστυχώς, οι τόσοι και τόσοι «ερωτικοί σύντροφοι» δεν κατορθώνουν να διώξουν την ερημιά της ψυχής τους. Πολλοί είναι οι ψυχολόγοι, ψυχίατροι, παιδαγωγοί και κυρίως οι εξομολόγοι, που κατά τις επαφές με τους νέους αυτούς, διαπιστώνουν τα φοβερά ψυχικά τραύματά τους, τις ποικίλες νευρώσεις, τον μαρασμό, την αηδία και όλες τις παρενέργειες, που προκαλούνται στον χώρο της ψυχής από τις εφήμερες ερωτικές σχέσεις, που δυστυχώς πολλές φορές θέτουν την σφραγίδα τους σε ολόκληρη την μετέπειτα ζωή.
Στην εποχή μας έχει αφεθεί πλήρης ελευθερία στις σχέσεις των δύο φύλων και μάλιστα από πολύ νωρίς, με τον σκοπό να μην δημιουργούνται προβλήματα και προπαντός να αποφεύγονται τα λεγόμενα κόμπλεξ. Όμως τα κόμπλεξ αυτά όχι μόνο δεν περιορίστηκαν αλλά έγιναν περισσότερα και μεγαλύτερα.
Πολλοί είναι εκείνοι που διερωτώνται αν είναι αμαρτία η ολοκλήρωση της σχέσης πριν από το γάμο. Η απάντηση, σύμφωνα με τη διδαχή του Χριστού, η οποία δεν αλλάζει κατά τις εποχές, είναι οπωσδήποτε καταφατική. Εφόσον δεν έχει τελεστεί το μυστήριο του γάμου, η ερωτική πράξη είναι αμαρτία και – όσο κι αν είναι σκληρός ο λόγος – δεν διαφέρει καθόλου από την πορνεία. Το χειρότερο όμως είναι ότι στις μέρες μας υπάρχει τέτοια άμβλυνση των συνειδήσεων ώστε, οι προγαμιαίες σχέσεις όχι μόνο δεν θεωρούνται αμαρτία, αλλά κρίνονται σαν μια κατάσταση φυσιολογική και σχεδόν απαραίτητη εμπειρία προ του γάμου. Μερικοί προβάλλουν το επιχείρημα ότι εφόσον υπάρχει αγάπη σε μια σχέση δεν είναι δυνατόν να υπάρχει αμαρτία. Ξεχνούν ότι αυτή η «αγάπη» έχει ως ρίζα την αγάπη του εαυτού μας και την ηδονή. Το ένστικτο της σωματικής επιθυμίας το μόνο που επιδιώκει είναι η ικανοποίηση όσο πιο γρήγορα γίνεται. Άμεσα και επιτακτικά, τόσο που ούτε η φρόνηση ούτε η ευθύνη προλαβαίνουν να λειτουργήσουν. Είναι πολύ δύσκολο να πεισθεί ο άνθρωπος που πιστεύει μόνο σε ο,τι αισθάνεται, για το πόσο μεγάλη ζημιά φέρνει στην ψυχή η αμαρτία. Μόνο όταν οι συνέπειες της φανερωθούν με διάφορους τρόπους, υπάρχει η περίπτωση να έρθει σε συναίσθηση. Και βέβαια, ο Χριστός περιμένει πάντοτε τη μετάνοιά μας.
Η Εκκλησία διδάσκει ότι οι προγαμιαίες σχέσεις δεν βοηθούν σε μια αληθινή αγάπη. Όμως, αν κάποιοι νέοι άνθρωποι, από ανθρώπινη αδυναμία, βρεθούν σε μια τέτοια κατάσταση και καταφύγουν στον πνευματικό, ο πνευματικός με πολλή αγάπη τους δέχεται και τους συγχωρεί όταν μετανοούν, διότι η Εκκλησία είναι μητέρα. Δεν διώχνει κανένα, δεν θέλει να τιμωρεί κανένα. Η Εκκλησία αγαπάει πολύ και τα παιδιά αυτά τα οποία λόγω της ανωριμότητάς τους κάνουν πράγματα που δεν πρέπει να κάνουν. Τα δέχεται και τα βοηθάει να ξεπεράσουν αυτές τις καταστάσεις.
Ο ιερός Χρυσόστομος πολλές φορές προτρέπει τους γονείς να οδηγούν σε νεανική ηλικία τα παιδιά τους στον γάμο ώστε να φθάνουν στο μυστήριο αγνά και καθαρά. Λέει ο άγιος Ιωάννης: «τίποτε δεν στολίζει τόσο την ηλικία αυτή όσο το στεφάνι της σωφροσύνης και το να προσέλθει ο νέος στο γάμο καθαρός από κάθε ασέλγεια. Όταν η ψυχή δεν έχει σχεδιάσει την πορνεία πριν από το γάμο, και δεν είναι διεφθαρμένη, όταν ο νέος έχει γνωρίσει μόνο τη γυναίκα που ενώθηκε με το γάμο μαζί της, τότε και η γυναίκα του θα του είναι πολύ αγαπητή. Όταν οι νέοι βαδίζουν προς το γάμο με τέτοια προσοχή, τότε και οι έρωτες θα είναι θερμότεροι, και η συμπάθεια γνησιότερη και η αγάπη πιο καθαρή. Αλλά αυτό που γίνεται σήμερα δεν είναι γάμος, αλλά απλώς συναλλαγή χρημάτων και γλέντι. Διότι όταν ο νέος είναι διεφθαρμένος και πριν από το γάμο, και μετά το γάμο προσέχει πάλι ξένη γυναίκα, ποιο το όφελος από το γάμο;»
Ο μακαριστός γέροντας Παΐσιος έλεγε, με το ίδιο πατερικό πνεύμα: «καλό είναι ο αρραβώνας να μη διαρκεί πολύ, και ο νέος να προσπαθήσει, στο διάστημα που θα μεσολαβήσει μέχρι το γάμο, να βλέπει την κοπέλα σαν αδελφή του και να τη σέβεται. Αν αγωνισθούν και οι δύο φιλότιμα να διατηρήσουν την παρθενία τους, τότε στο μυστήριο του γάμου θα λάβουν πλούσια τη χάρη του Θεού».
Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος ρίχνει μεγάλη ευθύνη στους γονείς για τις σαρκικές αμαρτίες των παιδιών, διότι στην εποχή του τα παιδιά είχαν στενότερη σχέση με τους γονείς τους. Όμως και στην εποχή μας είναι μεγάλη η ευθύνη των γονιών, γιατί πολλές φορές οι γονείς σήμερα θεωρούν εντελώς φυσιολογικό να έχουν ολοκληρωμένες σχέσεις τα παιδιά προ του γάμου. Ιδιαίτερα από τη στιγμή που γίνεται ο αρραβώνας οι γονείς επιμένουν να συγκατοικήσουν οι αρραβωνιασμένοι. Υπάρχουν μάλιστα και περιπτώσεις που ο ίδιος ο πατέρας οδηγεί το γιό του στην αμαρτία, για να βεβαιωθεί πως είναι φυσιολογικός! Ενώ άλλοι προσφέρουν στα παιδιά τους ως δώρο γενεθλίων μια επίσκεψη σε πορνείο! Τι θα έλεγε άραγε ο άγιος Ιωάννης αν ζούσε στις μέρες μας;
Όταν ένας πνευματικός συζητά με ένα σημερινό νέο για το θέμα των προ του γάμου σχέσεων, ακούει διάφορα επιχειρήματα που δήθεν συνηγορούν στο ότι είναι φυσικό να υπάρχει ολοκληρωμένη σχέση πριν τελεστεί το μυστήριο του γάμου.
Ένα από τα βασικά επιχειρήματα των νέων ανθρώπων είναι ότι πριν κάνει κάποιος την οριστική επιλογή της συντρόφου του είναι καλό να την έχει γνωρίσει από κάθε άποψη. Βέβαια η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική. Η ερωτική πράξη δεν προσφέρει την πραγματική γνωριμία της συντρόφου, αλλά είναι μια ψευδαίσθηση που κρύβει την πραγματικότητα. Διότι δίνεται σχεδόν αποκλειστικά η βαρύτητα στο ερωτικό στοιχείο και όχι σε ολόκληρη την προσωπικότητα του ανθρώπου. Απόδειξη είναι ότι, παρά το γεγονός της ερωτικής πράξεως, αργότερα μέσα στο γάμο ανακαλύπτει κανείς χαρακτηριστικά του ή της συζύγου που ούτε καν είχε φανταστεί προ του γάμου.
Ο Αρχιμανδρίτης Γεώργιος Καψάνης λέει:
«Η Εκκλησία μας πίστευε πάντοτε ότι για να προχωρήσουν οι άνθρωποι σε μία πλήρη σωματική ένωση, πρέπει να εκπληρώνονται κάποιες σπουδαίες προϋποθέσεις. Και αυτό γιατί η σωματική ένωση είναι η στενότερη ένωση μεταξύ των ανθρώπων (και έσονται οι δύο εις σάρκα μίαν) και γιατί ο ένας άνθρωπος δίνει στον άλλο άνθρωπο ό,τι κρυφιώτερο και ό,τι ιερότερο έχει. Για να μπορέσει όμως ο ένας νέος να δώσει σε μια νέα ή μια νέα σε ένα νέο αυτό το ιερώτερο που έχει, πρέπει να υπάρχει πρώτον αληθινή αγάπη και δεύτερον η ευλογία του Θεού. Νομίζουν οι νέοι ότι έχουν αληθινή αγάπη•και άρα μπορούν να προχωρήσουν. Μα, αληθινή αγάπη δεν μπορείς να έχεις αν δεν πάρεις την ευθύνη του άλλου ανθρώπου. Εάν δεν αποφασίσεις να ζήσης μαζί του για όλη σου τη ζωή. Όσο δεν το αποφασίζεις αυτό, δεν παίρνεις την ευθύνη του άλλου ανθρώπου γιατί δεν είσαι βέβαιος ότι τον αγαπάς. Μα μπορεί κανείς να προχωρήσει σε μια τόσο υπεύθυνη πράξη, να ενωθούν δύο άνθρωποι, χωρίς την ευλογία του Θεού και της Εκκλησίας;»
Επιπλέον δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι η ερωτική πράξη παραχωρήθηκε από τον Θεό στον άνθρωπο για δύο λόγους: πρώτον ως παρηγορία των συζύγων, για την οδύνη που προξενεί ο θάνατος, με την τεκνοποίηση. Γράφει σχετικά ο ιερός Χρυσόστομος: «επειδή με την παρακοή επήλθε η αμαρτία και κατά τη θεία απόφαση οι άνθρωποι έγιναν θνητοί, γι’ αυτό ο πάνσοφος Θεός, κατά τη σοφία Του, συγκατέβη να αυξηθεί το ανθρώπινο γένος με τη συνουσία, φροντίζοντας έτσι για τη διαιώνισή του. Αφότου λοιπόν έγιναν θνητοί οι άνθρωποι, ήταν πολύ μεγάλη παρηγοριά η γέννηση και η διαδοχή των παιδιών». Δεύτερον: η ερωτική πράξη δόθηκε ως βοήθεια για τη δυνάμωση της αγαπητικής σχέσης του ζεύγους και την αντιμετώπιση των δυσκολιών της οικογενειακής ζωής. Προ του γάμου όμως κανένας από τους παραπάνω λόγους δεν υφίσταται.
Όσο για το θέμα της τεκνοποιήσεως, αυτή είναι σε τέτοιο βαθμό ανεπιθύμητη προ του γάμου ώστε, αν παρά τις λαμβανόμενες προφυλάξεις συμβεί, να καταφεύγουν οι συνδεόμενοι σε μια πολύ μεγαλύτερη αμαρτία για να την αποφύγουν: την έκτρωση. Σκοτώνουν δηλαδή το εξώγαμο και αβάπτιστο παιδί τους.
Ο π. Βασίλειος Μπακογιάννης υπογραμμίζει ότι αληθινός ήρωας είναι ο αγνός:
«Το να μη μοιχεύεις είναι δύσκολο, ιδιαίτερα σήμερα. Και ποιος είναι ήρωας; Εκείνος που κάνει τα εύκολα ή τα δύσκολα; Εκείνος που αντιστέκεται στην αμαρτία ή αυτός που παρασύρεται από την αμαρτία; Εκείνος που νικά το πάθος ή εκείνος που νικιέται απ’ αυτό; Εκείνος δηλαδή που εφαρμόζει το θείο νόμο ή εκείνος που τον περιφρονεί; Ασφαλώς ήρωας είναι εκείνος που αντιστέκεται στην αμαρτία που νικά τα πάθη, την ηδονή».
«Το όχι είναι μια μικρή λέξη, αλλά πόση δύναμη χρειάζεται γι’ αυτήν!» (Αννίβας)
Ο Γάλλος Ακαδημαϊκός Jean Guitton επισημαίνει στο Le Figaro (5 Μαρ ’74) ότι η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση δεν είναι απαραίτητη:
«Ευτυχώς, δεν είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε το μηχανισμό της οράσεως για να βλέπουμε, ούτε το μηχανισμό της πέψεως για να φάμε ένα καλό γεύμα, ούτε, ακόμη λιγότερο, είναι απαραίτητη η γνώση του μηχανισμού της αναπαραγωγής για να έρχονται νέοι άνθρωποι στον κόσμο. Και στην εποχή μας όπου οι επιστημονικές γνώσεις προσφέρονται από τα μαθητικά χρόνια εκπλήσσεται κανείς που η ανθρωπότητα έχει κατορθώσει να αναπαράγεται σε τόσο μεγάλη έκταση, χωρίς να έχει παρακολουθήσει μαθήματα για τα σπερματοζωάρια».
Με ωραίες εικόνες ένας συγγραφέας συμβουλεύει την εγκράτεια σ’ ένα νέο:•(Walter Trobisch, Αγάπησα ένα κορίτσι, εκδ. Έλαφος, Αθήνα 1980, σ. 23):
«Θέλεις ν’ αποδείξεις, πως δεν είσαι ανθρωπάκι, δηλαδή μονάχα ένα σωματικά ανεπτυγμένο αρσενικό ζώο; Μάθε, όπως οι οδηγοί, να κρατάς γερά τα φρένα και το τιμόνι. Όσο για το γκάζι, είναι εύκολο να το χρησιμοποιήσεις. Όχι ν’ αφεθείς να παρασύρεσαι, μα να αυτοκυριαρχείσαι, αυτός είναι δείγμα ανδρισμού. Ακόμη και στο γάμο θα σου χρειαστεί η εγκράτεια, όταν ένας απ’ τους δύο σας είναι βαρύθυμος ή άρρωστος, ή σαν χρειαστεί να χωριστείτε για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα. Όσο περισσότερο συνηθίζεις τη σεξουαλική εγκράτεια, τόσο αυξάνει η ικανότητά σου ν’ αγαπάς με την καρδιά σου και να προσέχεις αυτό που αποκαλύπτει την ψυχή μιας κοπέλας• ένα χαμόγελο, ένα βλέμμα, μια κίνηση του χεριού, μιαν απόχρωση στον τόνο της φωνής. Είναι απαλή μουσική όλα αυτά και χρειάζεται άσκηση, για να μπορείς να τ’ ακούσης. Θα τα νοιώθεις όμως ευκολότερα, αν χαμηλώνεις περισσότερο τα τύμπανα».
Ο ίδιος συγγραφέας τονίζει ότι είναι στο χέρι μας να αποκρούουμε τους σαρκικούς πειρασμούς: «Δεν μπορεί να ξεφύγεις αυτές τις σκέψεις και τα αισθήματα, όπως δεν μπορείς να εμποδίσεις τα πουλιά να φτερουγίζουν πάνω απ’ το κεφάλι σου. Μπορείς όμως, βέβαια, να εμποδίσεις τα πουλιά να κτίσουν τη φωλιά τους πάνω στα μαλλιά σου.» (Αγάπησα ένα κορίτσι, εκδ. Έλαφος, Αθήνα 1980, σ. 10)
Κάποιο πνευματικό τέκνο του π. Επιφανίου Θεοδωροπούλου σημειώνει:
«Θυμάμαι την ακόλουθη συζήτησι με τον Γέροντα, όταν ήμουν υποψήφιος φοιτητής:
- Πάτερ, ένας συνυποψήφιος στο φροντιστήριο, στις συζητήσεις μας, από δώ το φέρνει, από κεί το πάει, όλο με παροτρύνει να βρω φιλενάδα. Βέβαια δεν με επηρεάζει, αλλά με ενοχλεί. Τι να του πω για να σταματήσει;
- Έχει αδελφή ο φίλος σου;
- Έχει, πάτερ.
- Πες του: Εντάξει! Θα μου κάνης όμως ένα χατίρι. Με ξέρεις τι καλό παιδί είμαι. Θα μου δώσεις, λοιπόν, για ένα βράδυ την αδελφή σου. Πες του έτσι και βλέπουμε στη συνέχεια.
Την άλλη μέρα έθεσα σε άμεση εφαρμογή το σχέδιο του Γέροντα. Ο φίλος άρχισε τα συνηθισμένα του.
- Λοιπόν, φίλε μου, του είπα, τι να ψάχνω να βρω φιλενάδα; Δεν μου δίνεις γι’ απόψε την αδελφή σου και μετά βλέπουμε;
Ο φίλος τραβήχθηκε προς τα πίσω σοκαρισμένος! Κι αμέσως αντέδρασε:
- Όχι, ρε, και την αδελφή μου! Τι το περάσαμε;
- Γιατί όχι την αδελφή σου; απάντησα εγώ. Μήπως και η άλλη, την οποία θες να βρω, δεν είναι αδελφή ή κόρη κάποιου; Γιατί την αδελφή του άλλου τη θέλεις για να διασκεδάσεις και τη δική σου την προστατεύεις; Βλέπεις ότι είσαι λάθος;
Από τότε ο φίλος σφίγγα περί φιλενάδας!» (Ιερ. Ησυχαστ. Κεχαριτωμένης Θεοτόκου, Υποθήκες Ζωής, Αθήναι 1998, σ. 143)
Ο άνθρωπος δεν ήρθε στον κόσμο για να «σκοτώνει την ώρα του», για να «περνά καλά». Τι ρηχή ενοχλητική ευχή είναι τούτη που συνεχώς ακούμε γύρω μας, παντού. Να περνάς καλά! Περνάω καλά μαζί του… Ανυπόφορα άδειο, λίγο, θλιβερό. Παραπέμπει σε γλέντια, ψώνια, γέλια, διασκεδάσεις, ευκολίες, περιστασιακούς έρωτες, παρέες χωρίς φιλία, ταξίδια για περισπασμό και στα μαγαζιά της πόλης, και σε όλα τα μπιχλιμπίδια τα αναλώσιμα που αγωνίζονται να κουκουλώσουν τη συναίσθηση. Άλλο το να «περνάς καλά» και άλλο το να «είσαι καλά». Όταν είσαι καλά, περνάς πράγματι καλά παντού. Δε χρειάζεσαι το διάκοσμο, ούτε την κοινωνική καταξίωση για να είσαι γεμάτος. Αντιθέτως, όταν είσαι καλά, τούτος ο διάκοσμος και τούτη η καταξίωση καταντούν δυσφορία και ενόχληση. Το επουσιώδες δεν υποφέρεται όσο προχωράς, έστω και με βήματα χελώνας, προς το ουσιώδες.
Ο άνθρωπος δεν έρχεται στον κόσμο για να περνά καλά, αλλά για να ζει με νόημα. Και το νόημα τούτο μπορεί ίσως να περνά από τη θλίψη, το κόπο, τη φρίκη, την ήττα, τη στέρηση, αλλά, παρ’ όλα αυτά, ανταμείβει με πληρότητα και ψυχική ισορροπία τους πιστούς. Ο Γέρων Παΐσιος έλεγε πως οι πολλές ευκολίες της σύγχρονης ζωής έκαναν δύσκολη τη ζωή του ανθρώπου. Όχι το εύκολο δεν είναι πάντα καλό. Αντιθέτως.
Ναι, είναι δύσκολο το ουσιαστικό και το αληθινά καλό, αλλά δε γίνεται αλλιώς. Μπορεί η παιδεία, η κοινωνία, οι ρυθμοί της σύγχρονης ζωής και η εμπορευματοποίηση των αξιών, η παγκοσμιοποίηση, η ισοπέδωση, το χαμηλό επίπεδο της τηλεόρασης, οι σκοτεινές δυνάμεις και όλα όσα κατηγορούμε για την κακοδαιμονία μας να μη βοηθούν, αντίθετα παγιδεύουν, ξεστρατίζουν, μπερδεύουν τη στάση ζωής μας. Όμως δεν είναι τωρινό φαινόμενο όλα αυτά τα αντίξοα. Πάντα το ωραίο, το αληθινό, το ουσιώδες ήταν δυσπρόσιτο.
Τελειώνουμε με αποσπάσματα από ένα βιβλίο της Μάρω Βαμβουνάκη (Ο παλιάτσος κι η Άνιμα, εκδ. Ψυχογιός, 2008):
«Όταν νέα παιδιά, λυπημένα και τρομαγμένα από την ερημιά της ίδιας τους της νιότης, παραπονιούνται και ρωτούν τι να κάνουν για να βρουν τη δυσεύρετη αγάπη, το μόνο που έχω να τους πω είναι να ομορφύνουν πλουτίζοντας τον εαυτό τους. Να δουλέψουν την προσωπικότητά τους. Να γίνουν μαγνήτες ενδιαφέροντος επειδή θα είναι οι ίδιοι ενδιαφέροντες. Η πραγματική, δική σου αγάπη ας είναι η εξαίρεση στο δήθεν κανόνα που κυκλοφορεί: «δεν υπάρχουν αγάπες σήμερα». Ας φτιάξουν, λοιπόν εκείνοι που ζητούν βαθιές αγάπες πρώτα τη σχέση τους με τα δικά τους αισθήματα. Ας σμιλέψουν το χαρακτήρα και το πνεύμα τους. Να ομορφύνουν το βλέμμα τους. Όχι με ρίμελ και σκιές μακιγιάζ, αλλά με τον εσωτερικό κόσμο, τον ώριμο, τον σαγηνευτικό. Αναλώσιμα πλάσματα που προτείνουν οι διαφημίσεις σημαίνει πλάσματα σύντομης χρήσης και όχι δέσμευσης. Σώματα και όχι ψυχές. Πως μπορεί να ευτυχήσει η ψυχή σου όταν εσύ το μόνο που προσφέρεις είναι το σώμα σου; Ας δώσουν σχήμα στο είναι τους, ώστε από ασχημάτιστο, άσχημο, να γίνει ωραίο, γιατί μόνο το ωραίο μαγνητίζει. Όταν κάποιος μου παραπονιέται: «δε βρίσκω την αγάπη πουθενά», τον ρωτώ: «μα είσαι αξιαγάπητος;». Ακούγεται σκληρό, όμως δεν έχω τίποτα άλλο να προτείνω. Κανένας δε μας χρωστάει ούτε καν την προσοχή του αν δεν είμαστε αξιοπρόσεχτοι. Πόσο μάλλον την αγάπη του. Κι επειδή η αγάπη είναι θαύμα, πρέπει και το θαύμα να σου ανήκει. Να το αξίζεις δηλαδή. Το να χτίσεις εαυτό είναι έργο δύσκολο. Αλλά και συναρπαστικό. Αλλά και μονόδρομος. Δεν υπάρχεις αλλιώς. Ούτε μπορείς να αγαπάς αλλιώς».
Βιβλιογραφία
Δημητριάδου Μαρία, Το σώμα του Χριστού και ο κήπος των τέρψεων, Κείμενα –μαρτυρίες για τις προγαμιαίες σχέσεις, Εκδόσεις Εγρήγορση.
Ιερομονάχου Γρηγορίου, Το μυστήριο του γάμου. Κοινωνία αγάπης, Εκδόσεις «Ενωμένη Ρωμηοσύνη», Θεσσαλονίκη 2010.
Βαμβουνάκη Μάρω, Ο παλιάτσος και η Άνιμα, Εκδόσεις Ψυχογιός, Αθήνα 2008.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις
(
Atom
)