Από την παρέα του Αη-Γιάννη

Η διαχρονική ταυτότητα ημών των Ελλήνων

(Πατρίς Θρησκεία Οικογένεια)

Μέρος Γ’ Πατρίδα

Το παρόν άρθρο, αγαπητοί και σεβαστοί μας αναγνώστες, αποτελεί μια συνέχεια εκ των δύο προηγμένων άρθρων του πατρός Γεωργίου Ηλιοπούλου. Θα προσπαθήσω μέσα σε λίγες γραμμές να ασχοληθώ με ότι η ιστορία έχει καταγράψει περί της πατρίδος μας – την Ελλάδα – και έτσι να δοθεί μια απάντηση  στο γιατί αγαπούμε , υπερασπιζόμαστε, και ομιλούμε θεωρώντας ως Μεγάλη και Ιερά υποχρέωση μας έναντι αυτής. 

Αν κάποιοι – και είσθε ολίγοι – μας θεωρήσετε ως εθνικιστές και ταλιμπανιστές , δεν έχετε παρά να πάρετε ένα μολύβι και να διαγράψετε όλους όσους έπραξαν αυτό το ιερό καθήκον, και φυσικά όλους εμάς.

Στις μέρες μας είναι γνωστό ότι η ελληνική ιστορία διαστρέφεται συστηματικά από ανθρώπους που για διάφορους λόγους, προσπαθούν με την μέθοδο  των ωμών παραχαράξεων να την αλλάξουν. Ένας από τους κλασικούς τους στόχους είναι η Εκκλησία και οτιδήποτε σχετίζεται με τον Χριστιανισμό και γι ‘ αυτό, στην προσπάθειά τους να διαστρεβλώσουν την ιστορία του Έθνους μας περί Τουρκοκρατίας με τα γνωστά παραμύθια περί εθελοδουλίας, προβάλλουν την δικαιολογία ότι οι χριστιανοί αδιαφορούν για την επίγεια πατρίδα τους επειδή νοιάζονται μόνο για την Ουράνια.

Βεβαίως τα επιχειρήματα αυτά είναι φτωχά και επιφανειακά, διότι χριστιανοί κράτησαν το Βυζάντιο ζωντανό επί έντεκα αιώνες, χριστιανοί έκαναν τις απανωτές επαναστάσεις στην Τουρκοκρατία, χριστιανοί έκαναν το 1821 τον Μακεδονικό αγώνα, τους Βαλκανικούς πολέμους, τον αγώνα του ’40. Άρα, δεν προκύπτει από πουθενά άρνηση της επίγειας πατρίδας επειδή ο χριστιανός έχει εσχατολογικό προορισμό την Ουράνια Πατρίδα.

Είναι , επίσης , χαρακτηριστική η αγάπη με την οποία ο Απόστολος Παύλος μιλάει για την πατρίδα του και την εθνικότητά του λέγοντας: «εγώ άνθρωπος μεν ειμί Ιουδαίος, Ταρσεύς της Κιλικίας, ουκ ασήμου πόλεως πολίτης». Ενώ , και στους Αθηναίους δήλωσε καθαρά ότι τα διαφορετικά Έθνη και οι επίγειες πατρίδες έχουν οριστεί από τον Θεό ο οποίος δημιούργησε «παν έθνος ανθρώπων ορίσας τας οριοθεσίας της κατοικίας αυτών».

Στο ίδιο ακριβώς πνεύμα κινήθηκαν και οι μεγάλοι πατέρες της Εκκλησίας οι οποίοι μας δίδαξαν να τιμούμε την επίγεια πατρίδα και μάλιστα να την προστατεύουμε όταν αυτή κινδυνεύει, όπως προκύπτει και από το Ευαγγέλιο ( Λουκ.3,14- Ματθ.8,5-10 και Πραξ.10, 1-7)όπου φαίνεται καθαρά για ποιο λόγο η Εκκλησία από την ίδρυσή της «ποτέ σε καμιά περίπτωση δεν αποδοκίμασε την στρατιωτική ιδιότητα και δεν εξανάγκασε όσα μέλη Της, έγιναν χριστιανοί, ενώ υπηρετούσαν το στράτευμα».

Ακριβώς η θέση αυτή προκύπτει από την διδασκαλία όλων των Μεγάλων Πατέρων της Εκκλησίας και έτσι μπορούμε να πούμε ότι αυτή η συμφωνία των Πατέρων  μας βεβαιώνει ότι μια από τις σημαντικές υποχρεώσεις των χριστιανών είναι η Αγάπη, η Προστασία και η Υπεράσπιση της επίγειας πατρίδας.

Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος: «οποιοσδήποτε μπορεί να χρησιμοποιήσει όπλο, όμως παράδειγμα αρετής είναι εκείνος που θ’ αγωνιστεί μ’ αυτό  για την προστασία της πατρίδος του».

Μέγας Φώτιος: «ο ηγεμόνας οφείλει να μετατρέπει τιε εμφύλιες διαμάχες, σε αγωνιστικότητα προς υπεράσπιση της πατρίδας».

Άγιος Γρηγόριος Νύσσης: «ανόσια πράξη η προδοσία της πατρίδας»

Μέγας Βασίλειος: «άξιος αυτός που τιμά την πατρίδα εξίσου με τους γονείς του».

Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος: «κοινή μητέρα όλων μας είναι η πατρίδα».

Θα μπορούσαμε άλλωστε να πούμε ότι και το γνωστότατο κοντάκιο «τη Υπερμάχω στρατηγώ» έχει ως αφορμή την σωτηρία της μονίμως αμυνόμενης Κωνσταντινούπολης και το ίδιο αυτό κοντάκιο, που έχει ασφαλώς και πνευματική έννοια, ψάλλεται  και στις δοξολογίες της 25ης Μαρτίου και της 28ης Οκτωβρίου. Γιατί? Ναι! Γιατί για μας πίστη και πατρίδα είναι ένα. Και όποιος πολεμά το ένα πολεμά και το άλλο, ας μην ξεγελιέται. Η Μάνα μας η πνευματική είναι η ορθόδοξη Εκκλησία μας που ποτίστηκε  με πολύ και αγιασμένο αίμα. Κανένας λαός δεν έχυσε και δεν χύνει ως τα σήμερα το αίμα του για την πίστη όσο ο δικός μας. Η Ορθόδοξη πίστη είναι ο θησαυρός ο κρυμμένος και ο πολύτιμος μαργαρίτης που λέγει ο Χριστός.

Η επανάσταση του 1821 έγινε ΥΠΕΡ ΠΙΣΤΕΩΣ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΔΟΣ. Τότε οι πατριώτες πιστεύανε στον Χριστό, ήταν χριστιανοί και γι’ αυτό η χριστιανική οικογένεια ήταν απόρροια της πίστεως. Κάθε σύζυγος, πατέρας παιδιών, έχει υποχρέωση προς την οικογένειά του. Αυτό δεν καταλύεται, ο θεσμός της οικογένειας για τον κάθε χριστιανό είναι ιερός. Εφόσον πρώτα έρχεται η πίστη, πρώτα είναι και η οικογένεια. Η πατρίδα είναι ιερή επειδή φιλοξενεί τα της πίστεως, δηλ. οικογένεια, οστά προγόνων και ιερά λείψανα των Αγίων, πατρογονικές αξίες και παραδόσεις. Ως Έλληνες πατριώτες και από την θέση και κατάσταση που βρίσκεται κανείς οφείλουμε αυτά να τα διαφυλάξουμε. Αλλά προσωπικά διαπίστωσα ότι αν πάψει κανείς να προσεύχεται κινδυνεύει να πέσει θύμα του εγωισμού του και το ΔΙΔΑΞΟΝ ΜΕ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΜΟΥ είναι διαφορετικό από το ΔΙΔΑΞΟΝ ΜΕ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΣΟΥ, που λέμε ως χριστιανοί. Η πίστη είναι  που δημιούργησε το Ελληνικό κράτος γι’ αυτό και το Ελληνικό Σύνταγμα ξεκινά με την αναφορά: «εις το ΟΝΟΜΑ ΤΗΣ ΟΜΟΟΥΣΙΟΥ ΚΑΙ ΑΔΙΑΙΡΕΤΟΥ ΤΡΙΑΔΟΣ».

« Αφού ο Θεός υπόγραψε τη ελευθερία της Ελλάδος , δεν παίρνει πίσω την υπογραφή Του», 

«κι όταν ο δίκαιος Θεός μας βοηθάει ποιος εχθρός μπορεί να μας κάνει καλά?»

«είναι θέλημα Θεού. Είναι κοντά μας και βοηθάει, γιατί πολεμάμε για την πίστη μας, για την πατρίδα μας , για τους γέρους γονιούς, για τ’ αδύναμα παιδιά μας, για την ζωή μας, την λευτεριά μας». Λόγια του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη.

« Έλληνες , ποτέ μην ξεχνάτε το χρέος σε Θεό και σε πατρίδα. Σ’ αυτά τα δύο σας εξορκίζω ή να νικήσουμε ή να πεθάνουμε κάτω από την σημαία του Χριστού», Γρηγόριος ο Ε΄- Δίκαιος Παπαφλέσσας.

Ή τα λόγια του Παλαιών Πατρών Γερμανού, «η ιστορία και το μέλλον της Ελλάδος στηρίζονται σε τρεις  λέξεις: Θρησκεία, Ελευθερία, Πατρίς».

Έστω και αν αγνοήσουμε τον Παλαιών Πατρών Γερμανό, τον Γρηγόριο τον Ε΄, τον Αθανάσιο Διάκο και τόσους άλλους εθνομάρτυρες κληρικούς (τα ματωμένα ράσα του Σπύρου Μελά) δεν είναι  οι Κολοκοτρώνης, Καραϊσκάκης, Νικηταράς και τόσοι άλλοι Εκκλησία?

Το γεγονός όμως αυτό δεν κρύβεται και για έναν άλλο λόγο. Γιατί μέρα με την ημέρα γιγαντώνεται μέσα μας η πεποίθηση ότι και στην σημερινή εποχή έχουμε ανάγκη ενός τέτοιου επαναστατικού φρονήματος όχι απλά για να σώσουμε την οικονομία, ή ακόμη την με αίμα ηρώων και μαρτύρων και με τα ματωμένα ράσα κερδισμένη εθνική ανεξαρτησία και εδαφική ακεραιότητά μας, αλλά , κυρίως για να υπερασπίσουμε τα όσια και ιερά μας, την πίστη και τον πολιτισμό μας.

 Ο Αγώνας δεν έγινε μόνο για την πατρίδα, αλλά και για την θρησκεία. Στην προκύρηξή του ο Γεωργάκης Ολύμπιος τόνιζε: «Εμπρός αδέλφια.  Ας πεθάνουμε κοιτάζοντας άφοβα τον θάνατο στα μάτια. Ζήτω η θρησκεία και η ελευθερία της Ελλάδος. Θάνατος στους βαρβάρους». 

Τα μοναστήρια τροφοδοτούσαν τους αρματωλούς και παρείχαν καταφύγιο στους διωκόμενους. Συχνά γίνονταν εστίες αντίστασης (μονή Σέκου, μονή Αρκαδίου κ. λπ).

Ο στρατηγός Μακρυγιάννης με τον αυθεντικό λόγο του έχει γράψει : «αυτά τα μοναστήρια ήταν τα πρώτα προπύργια της επανάστασής μας. Ότι εκεί ήταν κι οι τζεμπιχανέδες μας και όλα τα αναγκαία του πολέμου, ότι ήταν παράμερον και μυστήριον από τους Τούρκους».

Οι απλοί κληρικοί συγκρότησαν στις ενορίες τους ένοπλα σώματα, τέθηκαν επικεφαλείς τους και έλαβαν ενεργό μέρος στην εξέγερση. Άλλοι από αυτούς άφησαν την τελευταία τους πνοή στο πεδίο τιμής και άλλοι μαρτύρησαν στα χέρια των Τούρκων. Και όσοι επιβίωσαν πένονταν, έχοντας δώσει όλη την περιουσία τους στην επανάσταση. Στο αρχείο Αγωνιστών της Εθνικής Βιβλιοθήκης σώζονται πολλά έργα που μαρτυρούν την συμβολή του Ορθοδόξου Κλήρου και Μοναχισμού στο 1821 και υπογράφονται από κορυφαίους και άλλους οπλαρχηγούς. Στην πρώτη ομάδα εθνομαρτύρων αρχιερέων ανήκουν ο πρώην Κων/πόλεως Κύριλλος, ο Δέρκων Γρηγόριος, Ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Κυπριανός, οι επίσκοποι Πάφου, Κυτίου, Κυρήνειας. Συνήθως οι Τούρκοι τους αποκεφάλιζαν οι τους κρεμούσαν.

Η ευόδωση της Εθνεγερσίας του 1821 είναι πραγματικό θαύμα. Το συμπέρασμα που βγαίνει από όλες τις ιστορικές πηγές, απομνημονεύματα , επιστολές, έγγραφα, περιηγητικά κείμενα και άλλες γραπτές μαρτυρίες της εποχής εκείνης είναι οι παράτολμοι αγωνιστές που ανέλαβαν το μεγάλο εγχείρημα, είχαν πλήρως διαμορφωμένη Ελληνορθόδοξη συνείδηση, ακλόνητη πίστη, πολέμησαν στο όνομα του Αγίου Τριαδικού Θεού, στο οποίο και βάσιζαν τις ελπίδες τους και από τον οποίο αντλούσαν την βεβαιότητα για την νίκη. Ζούσαν όλοι χριστιανική ζωή. Ο Μακρυγιάννης  γράφει σε άλλο σημείο των Απομνημονευμάτων του: « του λέγω, κόπιασε η γενναιότητά σου και σ’ αυτήνε  την μποντάγια την σημερινή θα γένει ο Θεός αρχηγός και με την δύναμή του θα λυπηθεί εμάς και την πατρίδα μας. Τι θα κάνεις, μου λέγει σε τόσο πλήθος Τούρκων? Είναι ο Θεός , του λέγω, και κάνει ο Ίδιος».

Αυτοί οι άντρες μας χάρισαν την λευτεριά μας, που δεν έκαναν ορθολογιστικές σκέψεις αλλά με την βαθιά πίστη τους, είχαν την προστασία του Θεού. Όπως ο λιονταρόψυχος Καραϊσκάκης, που κατέφυγε στην βοήθεια των Αγίων, σαν τότε που βρέθηκε στο Μοναστήρι του Αγίου Σεραφείμ πάνω στη Λειβαδιά και έπεσε στα πόδια μαζί με τους άντρες του και του έταζε: «βοήθησέ μας Άγιε Σεραφείμ να διώξουμε τον Κιουταγά από την Αθήνα, να γλυτώσουμε τους κλεισμένους χριστιανούς και να κάνουμε τους Τούρκους δεύτερη Αράχωβα και να σου φέρω χρυσό καντήλι στον τάφο σου και λαμπάδες 100 ίσα με το κορμί του και να στολίσω σαν παλάτι το Μοναστήρι σου».

Στο όνομα του Τιμίου Σταυρού επιχειρούσε κάθε εξόρμηση και ο γενναίος ναυμάχος της Ύδρας Ανδρέας Μιαούλης. Στον Άρη του είχε τοποθετήσει ένα μεγάλο ξύλινο Σταυρό όπου έβαλε να χαράξουν κάθετα: «Σταυρού τύπος, εχθροίς τρόμος» και οριζόντια: « Σταυρός πιστών στήριγμα». 

Και ο Θεόδωρος  Κολοκοτρώνης  είπε: « εμείς θα φτιάξουμε ένα Έθνος που κεφαλή δεν θα’ χει άνθρωπο αλλά τον Ίδιο τον Θεό».

 Έτσι όταν το Έθνος απελευθερώθηκε και συντάχθηκαν το Σύνταγμά του, άρχιζαν όλα με επίκληση της Αγίας και Αδιαιρέτου και Ομοουσίου Τριάδος. Αυτή υπήρξε και είναι η πίστη και η δύναμη του ελληνικού λαού, η Ορθοδοξία Κιβωτός της σωτηρίας του και σώτειρα του γένους πανθομολογούμενη, συστατικό σπουδαίο της συνείδησης  και της ταυτότητάς τους. 

Όπως έγραφε και ο αείμνηστος Φώτης Κόντογλου : « σε αυτόν τον τόπο Ορθοδοξία και Ελλάδα πάνε μαζί».

« Μεθ’ ημών ο Θεός…»

Μ.Μ

Πολιτικός Μηχανικός